ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Η ανάγκη ενός εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Του Σπύρου Τζόκα*

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

Η μοναδική ελπίδα είναι οι ενωτικοί πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες για την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης μνημονιακής συναίνεσης που εκφράζεται από την ετερόκλητη κυβερνητική συμμαχία με πρωθυπουργό τον συστημικό τεχνοκράτη κ. Παπαδήμο (μεταλλαγμένου σοσιαλιστικού, συντηρητικού και φιλελεύθερου με γαρνιτούρα την ακροδεξιά) κυβέρνηση, που δημιουργήθηκε και υποστηρίζεται από τους κυρίαρχους νεοφιλελεύθερους κύκλους του οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος και τα διαπλεκόμενα μιντιακά συγκροτήματα. Η δημιουργία κινήματος με στόχους την κατάργηση της νέας δανειακής σύμβασης, την ανατροπή της συγκυβέρνησης και αυτής της πολιτικής και την αναγκαία συγκρότηση και συμπαράταξη όλων των αριστερών - αντινεοφιλελεύθερων - αντιμνημονιακών δυνάμεων είναι επιτακτική για την αλλαγή στη χώρα μας.

ΠΡΩΤΟ: ΑΜΕΣΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ:

Η αποτροπή των πολιτικών άμεσης και έμμεσης ιδιωτικοποίησης κρίσιμων κοινωνικών και αναπτυξιακών τομέων (απορρίμματα, ενέργεια, κοινωνικές υπηρεσίες κ.λπ.).

Η υπεράσπιση των κοινωνικών και εργασιακών κατακτήσεων και η αγωνιστική αντίσταση στις διαλυτικές ρυθμίσεις για την εφεδρεία και τις απολύσεις, τη συρρίκνωση των θέσεων εργασίας και τη μείωση των μισθών.

Η αποτροπή της «κινεζοποίησης» μέσω της ΕΟΣ (Εθνικής Οικονομικής Συνεργασίας) μέσα από τη συγκρότηση ενός μετώπου Αυτοδιοίκησης, κοινωνίας και εργαζομένων.

Η διεκδίκηση γενναίας αύξησης των διαθέσιμων πόρων του ΕΣΠΑ, ισότιμα σε Δήμους και Περιφέρειες, μέσα από τη ριζική αναδιάρθρωσή του.

Η αγωνιστική διεκδίκηση της εφαρμογής του Συντάγματος (άρθρο 103, απόδοση πόρων και αρμοδιοτήτων) απέναντι στις καταστροφικές πολιτικές των μνημονίων και των μεσοπρόθεσμων που σε συνθήκες οικονομικής κρίσης έχουν μείωση των θεσμοθετημένων κρατικών αποδόσεων προς την Αυτοδιοίκηση που αγγίζει το -50% μεταξύ 2009-2012.

ΔΕΥΤΕΡΟ: ΕΜΜΕΣΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

Εναλλακτικό θεσμικό πλαίσιο: Παραμένει πάντα επιτακτική η ανάγκη για μια ενιαία, ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση του κράτους και των αυτοδιοικητικών θεσμών. Αυτό θα γίνει με την ανατροπή του "Καλλικράτη" και την αντικατάστασή του από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα εγκαθιδρύει μια δημοκρατική, αποτελεσματική Αυτοδιοίκηση με ουσιαστικές αρμοδιότητες και πόρους. Να γίνει η Τ.Α. ουσιαστικός παράγοντας που συμβάλλει στην ισόρροπη ανάπτυξη με την αντιμετώπιση των τεράστιων ανισοτήτων που εμφανίζονται μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, να γίνει φορέας κοινωνικής και οικονομικής προόδου, φορέας ουσιαστικής κοινωνικής συμμετοχής, δημοκρατίας και διαφάνειας. Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης ή ενός εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου λειτουργίας προς τον «Καλλικράτη» θα πρέπει να είναι:

* Ακριβής κοστολόγηση & χρηματοδότηση των αρμοδιοτήτων της Τ.Α.

* Εξάλειψη της θλιβερής πραγματικότητας του Δήμου - επαίτη.

* Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που προωθεί την ανταποδοτικότητα, την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των δραστηριοτήτων της Τ.Α.

* Ισχυρός - λαϊκός - αποτελεσματικός δήμος.

* Συμμετοχή - άμεση δημοκρατία - αμεσότητα - εγγύτητα - επικουρικότητα και όχι αποξένωση των πολιτών.

* Η αποκέντρωση με την έννοια της πολιτικής δημοκρατίας, συμμετοχής, δηλαδή, του πολίτη στις διαδικασίες συναπόφασης στη γειτονιά του και, συνεπώς, ενεργοποίησης του. Η έννοια δηλ. των μικρών ανθρώπινων βάσεων, όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις.

* Η ενίσχυση των θεσμών λαϊκής συμμετοχής ελέγχου & λογοδοσίας των τοπικών αρχών.

* Η καθιέρωση της απλής αναλογικής για την αντιστοίχιση των οργάνων της αυτοδιοίκησης με τη λαϊκή βούληση.

* Οι αναγκαίες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της, για να ξεπεραστούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι έλεγχοι σκοπιμότητας των αποφάσεών της. Η επεξεργασία σχεδίων τοπικής ανάπτυξης με προτεραιότητα το κοινωνικό όφελος και όχι τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του δήμου. Βασικοί άξονες μιας τέτοιας κατεύθυνσης είναι η υπεράσπιση της κατοικίας, του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος από τις επιθέσεις της νεοφιλελεύθερης αγοράς, η προώθηση κοινωνικής πολιτικής ενάντια σε κάθε μορφή αποκλεισμών, η υποστήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων, οι ανοιχτές θεραπευτικές κοινότητες, η ένταξη των μεταναστών. Αυτά δεν είναι απλά ζητήματα πολιτικής επιλογής, είναι μια πάλη ιδεολογικής ηγεμονίας απέναντι στον κοινωνικό συντηρητισμό, ο οποίος αλληλοτροφοδοτείται με νεοφιλελεύθερα επικοινωνιακά σχέδια: επιχειρήσεις - «σκούπα», «σώματα πολιτών» για τη συνοικιακή ασφάλεια, πάνοπλα στρατιωτικοποιημένα αστυνομικά σώματα, κάμερες σε δρόμους και σε σχολεία.

Στόχος ενός συνολικού εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου πρέπει να είναι όχι ο κομματικός, αυτοδιοικητικός αλλά ο αριστερός αυτοδιοικητικός. Αυτός που παρεμβαίνει στα δρώμενα της πόλης στα μεγάλα πολιτικά ζητήματα και δημιουργεί συνθήκες κινήματος. Η αυτοδιοίκηση μπορεί να μην είναι η ίδια κίνημα, αλλά οι αριστεροί αυτοδιοικητικοί οφείλουν να δημιουργούν κίνημα. Οφείλουμε, συνεπώς, να έχουμε διαρκώς στη σκέψη μας μια Αυτοδιοίκηση στην υπηρεσία του Πολίτη, η οποία να λειτουργεί ως λαϊκή εξουσία, να είναι αγωνιστική και διεκδικητική και να είναι οικονομικά επαρκής για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Να συνδέουμε την Τ.Α. με τα κινήματα πόλης, με συλλογικότητες φεμινιστικού χαρακτήρα και κάθε μορφής προοδευτικές και ριζοσπαστικές συλλογικότητες κοινωνικού, οικολογικού και πολιτιστικού χαρακτήρα.

* Ο Σπύρος Τζόκας είναι μέλος του Δ.Σ. της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας - ΚΕΔΕ), π. δήμαρχος Καισαριανής