Ως πότε ψήφος ανοχής;

Μετά τον κάβο της ψηφοφορίας για τα ακίνητα, όπου οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ψήφισαν βρίζοντας και σιχτιρίζοντας την τύχη τους να πρέπει να στηρίζουν μια κυβέρνηση που δεν εκτιμούν καθόλου προκειμένου να μην φορτωθούν ένα ατύχημα «ξαφ­νικού θανάτου» της παραπαίουσας ελληνικής οικονομίας, όλοι στρέ­φουν το βλέμμα τους στην επόμενη πρόκληση. Η απελευθέρωση των ταξί και των φορτηγών, αλλά και το νέο φορολογικό σύστημα, αποτε­λούν μια ακόμα δοκιμασία για την κυβέρνηση, όπως και η ψήφιση τρι­ών συνεχόμενων προϋπολογισμών για τα επόμενα τρία έτη. Και βέβαια είναι σε εκκρεμότητα και το νομο­σχέδιο για το ενιαίο μισθολόγιο, που αναμένεται χωρίς να έχει ακό­μα κατατεθεί. Εκτός από τις νέες περικοπές μισθών, θρυλείται ότι στο σχετικό νομοσχέδιο θα ξεκαθαρι­στεί πλήρως και το τοπίο της εργα­σιακής εφεδρείας με φόντο απο­λύσεις. Οι στιγμές λοιπόν είναι κρί­σιμες και η κυβερνητική παράταξη πιστοποιεί καθημερινά την πλήρη αποσάθρωσή της.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα βρίσκεται σε πλήρη αποσυσπείρωση συγκεντρώνοντας πο­σοστά που είχε το 1975, ενώ οι πο­λίτες τείνουν να ταυτίσουν τη λέξη ΠΑΣΟΚ με βρισιά. Όλο και συχνό­τερα ο πρωθυπουργός και πολλοί υπουργοί (με πρώτους τους αντι­προέδρους Πάγκαλο και Βενιζέλο) μας επαναλαμβάνουν ότι δεν τους ενδιαφέρει η πολιτική τους επιβίωση, κάτι που δεν συμβαί­νει για άλλους υπουργούς και βουλευτές, οι οποίοι δεν χά­νουν την ευκαιρία να αλληλοκατηγορού­νται για το ποιοι φταίνε για τις καθυστερήσεις και να πυ­ροβολούν ο ένας τον άλλο και να ζητούν πρόωρες εκλογές κι ακόμα πιο πολύ, να υποστηρίζουν τη λύση μιας κυβέρνησης συνεργασίας με τη Ν.Δ., αναγνωρίζοντας εμμέσως πλην σαφώς ότι η κυ­βέρνηση δεν μπορεί άλλο και είναι έτοιμη να καταθέσει τα όπλα. Μόλις προχτές η Τόνια Αντωνίου, παρά τις συνεχείς προσπάθειες της κυβέρνησης, επέμενε υπέρ της συγκυβέρνησης με τη Ν.Δ., ενώ ο Χρήστος Πρωτόπαπας ευθέως απέδωσε ευ­θύνες κατά υπουργών για τα σενά­ρια περί πρόωρων εκλογών. Το επό­μενο βήμα του θα είναι και να τους ονομάσει. Από τη στιγμή που έφτα­σε και ο Γιάννης Βούρος να δίνει μια τελευταία ευκαιρία στην κυβέρνηση και να δηλώνει ότι ουσιαστικά της παρέχει ψήφο ανοχής, η κατάστα­ση είναι τόσο οριακή, που η κυ­βερνητική σταθερότητα επαφίεται στις πολιτικές πιρουέτες του κάθε βουλευτή. Έμπειρα κοινο­βουλευτικά στελέχη επισημαίνουν ότι η κατάσταση στην Κοινοβουλευτική Ομάδα είναι τό­σο έκρυθμη, που οι βουλευτές δεν χάνουν ευκαιρία να δηλώσουν ότι στηρίζουν κατ’ ανάγκη την κυ­βέρνηση προ­κειμένου να μην βυθίσουν τη χώ­ρα στο πολιτικό χάος. Αυτή η οριακή ψήφος ανοχής υπονο­μεύει έτι περαι­τέρω την εικό­να της και συμβάλλει στην πλήρη αποδόμησή της.

Το εντυπωσιακό είναι ότι οι βου­λευτές, που μέχρι και πριν από το Μεσοπρόθεσμο άφηναν στο απυ­ρόβλητο τον Γιώργο Παπανδρέ­ου, μετά και την τροπή που πήραν τα πράγματα το καλοκαίρι και τις κατηγορίες ότι η κυβέρνηση κοι­μήθηκε πλήρως, άρχισαν και πυ­κνώνουν τις επιθέσεις - έστω και έμμεσες - στο πρόσωπό του. Ένα κίνημα αμφισβήτησης των ηγετι­κών ικανοτήτων του έχει αρχίσει να φουντώνει εντός του κόμματος και μάλιστα μεγαλώνει όσο ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου επαναλαμ­βάνει ότι δεν τον ενδιαφέρει η πο­λιτική του επιβίωση και μια δεύτε­ρη θητεία.

Έτσι οι βουλευτές, και μάλιστα οι νεότεροι, που αντιμετώπιζαν τον πρωθυπουργό ως… τοτέμ, αποστα­σιοποιούνται επιχειρώντας να δουν τι θα γίνει την επόμενη μέρα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έχουν σκορπίσει απογοήτευση στα στε­λέχη του κόμματος, αφού καταδει­κνύουν το πλήρες διαζύγιο κοινω­νίας - ΠΑΣΟΚ, που προκάλεσαν τα νέα σκληρά φορολογικά μέτρα. Το σημαντικότερο είναι ότι η κοινωνία έχει ξεπεράσει την κατάθλιψη και

βυθίζεται στην απόγνωση και πως η κατάσταση πολιτικά δεν είναι αναστρέψιμη. Πολλοί υπουργοί είναι πια σίγουροι ότι η παρτίδα είναι χα­μένη για το ΠΑΣΟΚ και οψέποτε γί­νουν εκλογές θα υποστεί εκλογική συντριβή που θα δοκιμάσει και την ενότητα του χώρου.

Με βάση όλα αυτά, έχουν εγκα­ταλειφθεί οι μακρόπνοοι σχεδια­σμοί και πια δεν προσβλέπουν σε μια ανοιξιάτικη ανάκαμψη, όπως πίστευαν μέχρι την κρίση με την τρόικα και τους απίστευτους χειρι­σμούς που υποχρεώθηκαν έκτοτε. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός επιλέγει να εμφανίζεται σπάνια και κυρίως με πρωτοβουλίες κορυφής, αλλά οι συνομιλητές του επισημαίνουν ότι είναι σε πολύ κακή κατάσταση και έχει εγκαταλείψει οποιοδήποτε σχεδιασμό για το μέλλον, βιώνο­ντας την κατάσταση μέρα με τη μέ­ρα. Ακόμα μοιάζει να έχει παραιτη­θεί και από τη θέληση να επιβάλει ησυχία και να σπάσει τον φαύλο κύκλο της κακοφωνίας μεταξύ των υπουργών του.

Συνεργάτες του, ωστόσο, συνεχί­ζουν να επιμένουν ότι δεν έχει πει την τελευταία του λέξη και η έναρ­ξη της πολιτικής του ανάκαμψης σχεδιάζεται με βάση την υλοποίηση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου, που θεωρητικά – σύμφωνα πάντα με τους κυβερνώντες – θα εκτονώ­σει τις ασφυκτικές πιέσεις για χρεο­κοπία της χώρας.

Στο μεταξύ ο Γιώργος Παπαν­δρέου συνεχίζει την ίδια τακτική προσέγγισης - άπωσης των στενών συνεργατών του ανά περιόδους. Μετά την απομάκρυνση από το επι­τελείο του στελεχών όπως ο Χάρης Παμπούκης, η Τίνα Μπιρμπίλη και ο Δημήτρης Δρούτσας και τη σχετική απομάκρυνση στελεχών όπως ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Γιώργος Πα-πακωνσταντίνου και την αναταραχή που συστηματικά προκαλεί ο Δημή­τρης Ρέππας, έχουν ανέβει εντός του Μεγάρου Μαξίμου οι πολιτικές μετοχές των Χρήστου Παπουτσή και Χάρη Καστανίδη. Ο συνήθως σιω­πηλός για όσα – εκτός καθηκόντων του – συμβαίνουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπουργός Προστασίας του Πολίτη φώναξε τη Δευτέρα τις κάμερες και έκανε επί τούτου δή­λωση για τη νέα σύγκρουση Ρέππα - Ραγκούση. Αν ισχύουν οι πληροφορίες ότι την προηγουμένη μέρα (Κυριακή) είχε αλλεπάλληλες τηλε­φωνικές επικοινωνίες με τον πρω­θυπουργό (προκειμένου να αντιμε­τωπιστεί το ζήτημα της κατάληψης της ΕΡΤ από φοιτητές), εύκολα τεκ­μαίρει κανείς ότι η παρέμβασή του δεν ήταν «εν κενώ». Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός το τελευταίο που επιθυμεί είναι μια μείζονα κυβερνητική κρίση, γι’ αυτό και δεν θέλησε μέσω του κυβερνη­τικού εκπρόσωπου Ηλία Μόσιαλου να πάρει θέση στην αντιπαράθεση. Και επέλεξε να στείλει το μήνυμα μέσα από τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Αν ισχύει αυτό, φαίνε­ται το μήνυμα να το πήραν οι αρ­μόδιοι παραλήπτες υπουργοί, για­τί έκτοτε το θέμα έληξε. Μάλιστα ο Δημήτρης Ρέππας εμφανίστηκε στην «Ανατροπή» του Γιάννη Πρετεντέρη ιδιαίτερα απολογητικός και αυτοκριτικός για πράξεις που μέσα στον πανικό διάσωσης της χώρας δημιουργούν προβλήματα, όπως εί­πε απολογητικά. Να σημειώσουμε ότι ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης δεν ξεχνά ότι ο διάδοχός του στο υπουργείο Υποδομών έρι­ξε στα σκουπίδια τις ρυθμίσεις του για το άνοιγμα των αγορών στα ταξί και τα φορτηγά. Γι’ αυτό, σύμφω­να με πληροφορίες, θεώρησε ότι η ανοιχτή επιστολή των βουλευτών Θανάση Οικονόμου και Οδυσσέα Βουδούρη, με την οποία καλού­σαν τον πρωθυπουργό να απολύσει όσους υπουργούς μπλοκάρουν τον μεταρρυθμιστικό οίστρο της κυβέρ­νησης, ήταν υποκινούμενη από τον Γιάννη Ραγκούση. Μάλιστα ο λόγος που «πήρε φωτιά» και βγήκε στο Μega το βράδυ του Σαββάτου ήταν όταν άκουσε τον Βουδούρη να λέει στο δελτίο ειδήσεων του καναλιού ότι ένα παράδειγμα καθυστέρησης στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσε­ων είναι το ενιαίο μισθολόγιο - βαθ­μολόγιο Έτσι φρόντισε να βγει στον αέρα προκειμένου να ανταποδώσει στον Γιάννη Ραγκούση την προσβο­λή λέγοντας ότι στο υπουργείο που παρέλαβε δεν βρήκε τίποτα για το μισθολόγιο και ξεκίνησε από την αρχή.

Πρώην υπουργοί στα κεραμίδια...

Εντυπωσιακό στοιχείο της πλήρους απο­σάθρωσης της συνοχής της Κοινοβου­λευτικής Ομάδας είναι το γεγονός ότι τα μέχρι χτες κυβερνητικά στελέχη που έβα­λαν το αποτύπωμά τους στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί επικρίνουν έντονα την κυβέρνηση. Όσοι εξήλθαν από το κυ­βερνητικό σκάφος στον ανασχηματισμό του Ιουνίου επιχειρούν να «αποτινάξουν» από πάνω τους το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί και πετάνε τις ρουκέτες τους. Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι αυτοί που πρωταγωνιστούν στην κριτική, ενι­σχύοντας τους μονίμως πικραμένους από τον κυβερνητικό πάγκο, οι οποίοι έχουν πλέον εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες τους για τον τίτλο του υπουργού και του υφυ­πουργού:

♦ Γιάννης Διαμαντίδης: Ο βραχύβιος υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων (και μόνος ώς τώρα με αυτόν τον τίτλο) δεν δίστασε να γράψει οξεία επιστολή στον πρωθυπουργό για τους συνεργάτες του

- «κηπουρούς», ενώ πρωταγωνίστησε στο «κράξιμο» Μόσιαλου για όσα ανέφερε περί βουλευτικών προνομίων. Ο βουλευ­τής από τη Β’ Πειραιά δεν χάνει ευκαιρία να κάνει δηλώσεις για την ανάγκη κυβέρ­νησης εθνικής ενότητας, παρά τις προ­σπάθειες της κυβέρνησης να κόψει τη συ­ζήτηση, ή αιχμηρά σχόλια για τις κυβερ­νητικές επιδόσεις.

♦ Λούκα Κατσέλη: Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικής αλλαγής αποτελεί η μέχρι πριν από τρεις μήνες υπουργός Εργασίας, η οποία δεν φείδεται κριτικής για την πορεία του κυβερνητικού έργου, αλλά και την ακατάσχετη μετρολογία, πα­ρότι η ίδια συμμετείχε στην εκπόνηση των

περισσότερων μέτρων απ’ όσα ώς τώρα έχουν επιβληθεί. Στελέχη της κυβέρνη­σης της καταλογίζουν συνευθύνη στην εκτροπή του προϋπολογισμού του 2011, αφού οι τραγικές υπερβάσεις στα ασφα­λιστικά ταμεία δημιούργησαν την ανάγκη λήψης νέων μέτρων. Επισημαίνουν ακόμα ότι επιχειρεί με τη στάση της να καταστεί πόλος των αριστερόστροφων του ΠΑΣΟΚ, αν και εμπόδιο στις φιλοδοξίες της απο­τελεί η πολιτική της εκτόξευση από τον ίδιο τον Γιώργο Παπανδρέου και τους φι­λικούς δεσμούς που διατηρεί με την οικο­γένεια.

♦ Μιλένα Αποστολάκη: Η πρώην υφυ­πουργός Αγροτικής Ανάπτυξης που μπή­κε στην προηγούμενη κυβέρνηση όταν έλιωσαν εντελώς οι πάγοι Βενιζέλου

- Παπανδρέου δεν είδε με καθόλου κα­λό μάτι την εκπαραθύρωσή της, παρότι έβαλε στο περιθώριο τις προσωπικές της επιφυλάξεις και ως κυβερνητικό στέ­λεχος στήριξε την κυβερνητική γραμμή του μνημονίου όσο λίγοι. Ωστόσο απο­μακρύνθηκε από το κυβερνητικό σχήμα προκειμένου στη θέση της να μπει ο Γι­άννης Δριβελέγκας. Εκτοτε η επικοινωνι­ακή Μιλένα δεν χάνει ευκαιρία να ρίξει το καρφί της κατά της κυβέρνησης, χω­ρίς να πτοείται για την περίοπτη κυβερ­νητική θέση του μέντορά της Ευάγγελου Βενιζέλου.

♦ Βασίλης Κεγκέρογλου: Λέγεται ότι βρέθηκε στο υπουργείο Εργασίας λό­γω της πολιτικής του σχέσης με τη Λού­κα Κατσέλη. Από τους πιο νομιμόφρονες βουλευτές την προηγούμενη περίοδο και φανατικός υπερασπιστής του Γιώργου Πα­πανδρέου, αμέσως μετά την απομάκρυν­ση από το… κυβερνητικό ταμείο άρχισε τις αιχμηρές παρεμβάσεις ακόμα και μέ­σα στη Βουλή εναντίον της κυβέρνησης με την κατάθεση μιας σειράς ερωτήσεων προς κυβερνητικά στελέχη. Κάποιες αφο­ρούν στα προηγούμενα καθήκοντά του στο υπουργείο Εργασίας, λες και υπάρχει διαδοχή κυβέρνησης άλλου κόμματος. Μόλις χτες διαμήνυσε τους υπεύθυνους της Κ.Ο. ότι έχει σοβαρές επιφυλάξεις για την υπερψήφιση της τροπολογίας για τα τέλη στα ακίνητα. Το μασάζ ξεκίνησε, αλ­λά το χουνέρι που τους έκανε δεν θα το ξεχάσουν εύκολα…

♦ Δημήτρης Κουσελάς: Έτερος υφυπουρ­γός που βρέθηκε εκτός κυβερνητικού νυμφώνος στον τελευταίο ανασχηματι­σμό, ο οποίος έχει ανέβει στα κεραμίδια τελευταία και δεν μασάει τα λόγια του. Προερχόμενος από τον συνδικαλιστικό χώρο των δημοσίων υπαλλήλων, επιση­μαίνει συνεχώς την ενόχλησή του για όσα περί εργασιακής εφεδρείας διακινεί και πράττει η κυβέρνηση. Μάλιστα δημόσια πλειστάκις έχει διαμηνύσει ότι δεν πρό­κειται να ψηφίσει οτιδήποτε σχετικό με την εργασιακή εφεδρεία.