Πάμε για ένα νέο Μεσαίωνα ή για μια νέα Ελλάδα;

του Μ. Οκταποδά μέλους του Λαϊκού Κινήματος

Η κρίση αυτή είναι η πιο βαθιά και η πιο ανηλεής στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Στην επόμενη δεκαετία θα παιχτεί η ύπαρξη της ανθρωπότητας πάνω στη γη με τη μορφή που τη γνωρίζουμε κάποιες χιλιάδες χρόνια. Όταν ξεκίνησε η κρίση πριν 5 χρόνια περίπου από τις Η.Π.Α., λέγαμε κάποιοι (για πολλούς βαρεμένοι - κινδυνολόγοι ) ότι δεν είναι η κρίση οικονομική μόνο όπως εμφανίζεται, αλλά κοινωνική, συνειδησιακή, οντολογική και σε τελευταία ανάλυση βαθειά ανθρώπινη.

Για το λόγο αυτό δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα, όπως πολλοί νόμιζαν και νομίζουν ακόμη. Ούτε πρόκειται να επιστρέψουμε ποτέ στο επίπεδο που ζούσαμε μέχρι πριν μια πενταετία.

Εκτός και αν αλλάξουμε τοποθέτηση, τρόπο ζωής και συμπεριφορές προς
τα τεκταινόμενα, σαν άτομα πρώτα, σαν ομάδες, σαν κοινότητες και σαν
κοινωνίες στη συνέχεια. Τότε μόνο θα μπορέσουμε να βιώσουμε
καταστάσεις και ζωή ασύλληπτα καλύτερη από ότι βιώνουμε εδώ και
εκατοντάδες χρόνια στη γη.

Όχι πια βουλγάρικα, αλλά κινέζικα μεροκάματα, αυτός είναι τώρα ο σκοπός

που επιδιώκει το τραπεζοληστρικό και αγγλοσαξονικό κεφάλαιο” εκμεταλλευόμενοι την οικονομική κρίση που αυτοί δημιούργησαν στην
Ευρώπη και που θα εξαπλώσουν παγκοσμίως στη συνέχεια. Και πράγματι
έτσι είναι, μιας και στο κραχ το 1929 δεν υπήρχαν οι δισεκατομμύρια
πάμφθηνοι Ασιάτες εργάτες. Αν δεν επαναστατήσουμε εναντίον αυτής της
μεθόδευσης, τότε ιδού το που οδηγούμαστε. Σε έναν άθλιο και σκοτεινό
Μεσαίωνα εξαθλίωσης των ανθρώπων και των κοινωνικών κεκτημένων, που με αγώνες και αίμα οι λαοί κυρίως του δυτικού κόσμου θεμελίωσαν τις τελευταίες δεκαετίες.

"Οσο πιο περίπλοκη και ειδικευμένη γίνεται μια οικονομία, τόσο πιο αβοήθητοι μένουν οι πολίτες όταν διαλυθεί".

Αυτό είναι πράγματι αλήθεια. Αλλά μας βοηθά και στο να καταλάβουμε
λίγο καλύτερα και πολλά ακόμα για τον κόσμο μας: Στις πρώτες κοινωνίες η εξειδίκευση ήταν πολύ χαμηλή, οι άνθρωποι ήταν κυνηγοί, χρησιμοποιούσαν εντελώς πρωτόγονα εργαλεία και κάλυπταν με το ζόρι τις ανάγκες τους. Ήταν αυτόνομοι και είχαν την σχετική αυτάρκεια που τους προσέφερε το περιβάλλον τους για να επιβιώνουν.

Συνεργαζόμενοι ανά μικρές ομάδες στη συνέχεια, άρχισαν να βελτιώνουν
τα εργαλεία και τα όπλα τους, άσε που μετά ανέπτυξαν και τη γεωργία,
υπήρξε δηλαδή μεγαλύτερη εξειδίκευση, και έγιναν πιο "παραγωγικοί".
Για πρώτη φορά, άρχισαν να δημιουργούνται διαφορετικά επαγγέλματα,
και ο κάθε "επαγγελματίας" γεωργός, κτηνοτρόφος, κυνηγός, στη
συνέχεια χτίστης, κεραμοπλάστης κ.λ.π. έπαψε να είναι αυτάρκης, αλλά
βασιζόταν πάντα και στη συνεργασία του με τους άλλους για να ζήσουν
όλοι μαζί μια καλύτερη ζωή. Με την αύξηση της παραγωγικότητας,
παρήγαγε π.χ. σιτάρι τόσο για τον εαυτό του, όσο και για να το
ανταλλάξει αρχικά με κρέας, ρούχα, κτλ. και αργότερα με την
δημιουργία του χρήματος, να το πουλήσει και σε άλλους.

Από τη στιγμή δηλαδή που ο άνθρωπος αύξησε την παραγωγικότητα του και δημιούργησε επαφές με άλλες κοινότητες σε άλλους τόπους, με άλλες
φυλές και με άλλες γλώσσες, εμφανίζεται και το εμπόριο με τον έναν να
ανταλλάσσει κάτι "δικό του" με κάτι άλλο, που ανήκει σε "κάποιον
άλλο". Παρεμπιπτόντως, έτσι γεννιέται και το χρήμα, μιας και όσο
μεγαλώνει η περιπλοκότητα και η εξειδίκευση, τόσο μεγαλώνει και το
εμπόριο, και δεν ήταν πλέον και τόσο πρακτικό να συναλλάσσονται σε
είδος. Κάποια προϊόντα δε μπορούν εκ φύσεως να μεταφερθούν, κάποια
άλλα "χαλάνε" μετά από λίγο (π.χ. κάποια τρόφιμα πρέπει να
καταναλωθούν άμεσα). Άσε που δημιουργείτε η ανάγκη κάλυψης της
κόστους του εμπόρου και των εμπλεκόμενων υπηρεσιών (μεταφορές,
ασφάλειες, αποθηκεύσεις κ.λ.π.). Γι' αυτό και στράφηκαν προς κάτι
άλλο, ένα μέτρο σύγκρισης όλων των υπόλοιπων εμπορευμάτων, το χρήμα.
Όλα τα υπόλοιπα εμπορεύματα και υπηρεσίες έχουν μια αξία που μπορεί
πλέον να εκφραστεί μέσω αυτού.

Έτσι ο άνθρωπος ξεφεύγει από την κοινοκτημοσύνη των πρώτων
κοινοτήτων (που επειδή δεν είχαν και πολλά, μοιράζονταν τα πάντα).
Πλέον εμφανίζεται η έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας και περιουσίας. Ο
άνθρωπος δεν στηρίζεται πλέον στη συνεργασία του με τους άλλους
ανθρώπους που ήταν μέχρι τότε η ουσία της συνοχής του κοινωνικού
ιστού και της ανθρωποκεντρικής κοινωνίας. Στηρίζεται στην προσωπική
του περιουσία και στην οικονομική δύναμη που του προσφέρει το χρήμα
και αλλάζει την τοποθέτησή του προς τους άλλους. Συνεργάζεται κυρίως
με τους αντιστοίχως ομοίους του οικονομικά και συνήθως η συνεργασία
αυτή του προσφέρει περισσότερο πλουτισμό. Εκμεταλλεύεται τους φυσικούς
πόρους και τους μη προνομιούχους συνανθρώπους του με κλιμακούμενη
συνεχή έκπτωση κάθε σεβασμού και ήθους προς αυτούς. Για το κεφάλαιο
και την αέναη επέκτασή του, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και στο όνομα
του κέρδους επιτρέπονται τα πάντα. Μετατρέπονται έτσι οι κοινωνίες σε
οικονομοκεντρικές και ανθρωποκτόνες από τη στιγμή που οι ανάγκες του
ανθρώπου περνούν σε δεύτερη μοίρα.

Από τη στιγμή βέβαια που το παγκόσμιο εμπόριο έχει γιγαντωθεί, χάρη
και στην πολλή μεγάλη εξειδίκευση και την άνοδο της παραγωγικότητας
που αυτή έχει επιφέρει, είναι λογικό να αυξάνεται και η ποσότητα του
χρήματος που κυκλοφορεί στην αγορά για να μπορούν να
πραγματοποιούνται οι ολοένα και περισσότερες συναλλαγές. Και μη
νομίζετε, ότι ο καπιταλισμός τα τελευταία χρόνια έχει γιγαντώσει το
εμπόριο και την παγκόσμια οικονομία, απλά την έχει γιγαντώσει με
εντελώς άνισο και ανορθολογικό τρόπο, με τη μεταφορά της παραγωγής
στην Ασία, και το ξεζούμισμα των Ασιατών εργατών. Στη Δύση η μόνη
παραγωγή που ανθεί τα τελευταία χρόνια είναι η παραγωγή
χαρτονομισμάτων από τα ηλεκτρονικά τυπογραφία των κρατών.

Τέλος πάντων, επιστρέφοντας στα της εξειδίκευσης, ο καπιταλισμός έχει
πλέον ενσωματώσει και την Κίνα, δημιουργώντας μια παγκόσμια αγορά,
στην οποία όντως υπάρχει τεράστια εξειδίκευση. Αυτό σημαίνει πως
υπάρχει ένα παγκόσμιο σύστημα, όπου όλοι είμαστε σε ένα μικρό ή
μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλο, όχι όμως μέσα από
σχέσεις συνεργασίας, αλληλεγγύης και εξανθρωπισμού αλλά μέσα από
σχέσεις χειραφέτησης, εξάρτησης και υποδούλωσης των αδυνάτων από την
παγκόσμια καπιταλιστική ελίτ. Το σύστημα αυτό για να μην καταρρεύσει
χρησιμοποιεί κάθε μέσο (πολέμους, τρομοκρατία, φόβο, ανασφάλεια
κ.λ.π) ώστε τελικά αυτή η κρίση να είναι η τελική προσπάθεια, ώστε να
συσσωρευτεί όλος ο παραγόμενος πλούτος και κάθε ιδιοκτησία (ιδιωτική
και δημόσια) στα χέρια όλο και λιγότερων.

Το θέμα είναι πως και στο επίπεδο της παγκόσμιας ελίτ υπάρχει
ανταγωνισμός μεταξύ των. Και αυτό είναι το πρόβλημα, διότι οι
ανταγωνισμοί του σημερινού συστήματος πηγάζουν από τη δίψα του κάθε
καπιταλιστή για το δικό του κέρδος. Αυτοί οι ανταγωνισμοί απειλούν να
μας γυρίσουν σε ένα νέο Μεσαίωνα, σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο (με
πυρηνικά μάλιστα αυτή τη φορά) και ποιος ξέρει σε τι άλλο.

Οι καπιταλιστές αρχίζουν πλέον να το βλέπουν αυτό, αλλά προφανώς ποτέ
δε θα βρουν τη λύση - γιατί η λύση είναι να φύγουν αυτοί και το
σύστημα τους από τη μέση, και οι παραγωγοί του πλούτου να τον
παράγουν και να τον μοιράζονται "από τον καθένα σύμφωνα με τις
ικανότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του".

Είμαστε εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλο, αλλά μας διαιρούν μια χούφτα
ολιγάρχες, που μάλιστα όχι απλά δεν παράγουν τίποτα, αλλά μας
εκμεταλλεύονται και από πάνω, αρπάζοντας για τους εαυτούς τους ολοένα
και περισσότερο από τον παγκόσμιο πλούτο, αφήνοντας ψίχουλα για εμάς.
Η πορεία αυτή οδηγεί σε πλήρη εξόντωση (θάνατο) πολλών από εμάς και
σε φτώχεια και σε υποτέλεια για όσους επιβιώσουν. Πρέπει να ανατραπεί, όσο δύσκολο και επώδυνο και αν είναι.

Η λύση που έχουμε είναι να ακολουθήσουμε, σαν κοινωνίες, την
αντίστροφη πορεία που κάναμε μέχρι να φτάσουμε εδώ. Να απλοποιήσουμε
την περίπλοκη εξειδίκευση που βάλαμε σε κάθε φάση της ζωής μας και να
επιστρέψουμε στην απλότητα, και στον ανθρωποκεντρικό τρόπο ζωής που
είναι το βασικό θεμέλιο της επιβίωσης των ανθρώπων. Έτσι όστε να
συνεχίσουμε να είμαστε εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλο, αλλά μέσα από
την ενότητα, την αλληλεγγύη, τη φιλία, τη δημιουργικότητα, την
ομαδικότητα και τη συνεργασία. Όχι μέσα από την αλληλοεξόντωση, τον
ανταγωνισμό και εν τέλει τον κανιβαλισμό που κινδυνεύουμε να
καταλήξουμε και να χάσουμε κάθε ίχνος ανθρωπιάς, αξιών και ήθους που λίγοι πια γνωρίζουν το νόημά αυτών των λέξεων.

Ας τολμήσουμε να αλλάξουμε τον εαυτό μας πρώτα, να καταθέσουμε το εγώ μας στο εμείς, να ενωθούμε σε ένα κοινό όραμα για την οικογένειά μας,
την κοινωνία μας και την πατρίδα μας. Σε ένα όραμα μιας νέας
κοινωνίας με κέντρο τον άνθρωπό, χωρίς αυτοσκοπό το χρήμα αλλά το
συλλογικό και κοινωνικό όφελος που έτσι κι αλλιώς επιστρέφει σε εμάς.

Φανταστείτε την Ελλάδα μας σαν ένα μεγάλο κοινοτικό συνεταιρισμό που
είμαστε όλοι εμείς συνέταιροι. Ότι παράγει το χρησιμοποιούμε για να
ζούμε και ότι περισσεύει το εξάγουμε ή το ανταλλάσουμε με αγαθά που
δεν παράγουμε τώρα εμείς. Έτσι αποκτάμε την αυτονομία και την
αυτάρκειά μας. Ότι συγκεντρώνεται σαν κέρδος - όφελος του κοινοτικού
συνεταιρισμού, διανέμεται στον κάθε συνέταιρο κατά κεφαλήν. Να πως
επιστρέφει το όφελος σε εμάς. Και σε όσους φανεί αυτό ουτοπικό, θα σας
πω ότι η χώρα μας μπορεί να παράξει τα πάντα. Τί λείπει από το σχέδιο
αυτό για να είναι εφαρμόσιμο; Ο ιδιοκτήτης του συνεταιρισμού. Ο
ντόπιος και διεθνής "νταβατζής". Μα φυσικά αφού ιδιοκτήτης είναι η
Ελλάδα, ο κοινοτικός συνεταιρισμός που είμαστε όλοι εμείς συνέταιροι.
Και τώρα σταματήστε να φαντάζεστε και ζήστε το, με ενότητα, εργασία,
δημιουργικότητα και αγάπη