Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Αντικοινωνική εξέλιξη στα τιμολόγια των Δημοσίων Επιχειρήσεων


του Νίκου Γεωργακάκη

Σε προηγούμενα άρθρα μου είχα επανειλημμένα αναφερθεί στην εξέλιξη των τιμολογίων στις δημόσιες επιχειρήσεις. Παρακολουθώντας τους δείκτες τιμών καταναλωτή(ΔΤΚ) της στατιστικής υπηρεσίας(ΕΛΣΤΑΤ) αν και δικαιολογημένα έχουμε πάντα επιφυλάξεις για την αντικειμενικότητά τους, εκτιμούμε πως μπορούν να οδηγήσουν σε χρήσιμα συμπεράσματα. Ιδιαίτερα είναι χρήσιμοι οι δείκτες για συμπεράσματα ως προς τις τάσεις. Στις χρονοσειρές λοιπόν αυτές των επιμέρους ΔΤΚ, μπορούμε να διακρίνουμε πράγματι, με σαφήνεια, τις αλλαγές που συντελούνταν διαχρονικά στην τιμολόγηση των υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Φαινόταν, λοιπόν, με σαφήνεια ότι πριν το 1990 στα τιμολόγια που εφάρμοζαν οι εκάστοτε κυβερνήσεις υπήρχε συγκράτηση τους και υπολείπονταν από τον γενικό δείκτη καταναλωτή(επίσημο πληθωρισμό) για λόγους κοινωνικούς, αντιπληθωριστικούς, αναπτυξιακούς κ.λπ., ενώ μετά το 1990 έχουμε σταδιακή μεταβολή σε κατεύθυνση να παρακολουθείται ο πληθωρισμός και σταδιακά να τον υπερβαίνει.


ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ
Ετήσια αύξηση (%) τιμολογίων Δ.Ε. περιόδου 1975- 1980
ΕΤΟΣ19761977197819791980Αύξηση τιμών 1980/1975Μεταβολή ΔΤΚ 1980/1975
ΥΠΗΡΕΣΙΑ%%%%%%%
Υδρευση36,11,01,310,94,962,0112,6
Ηλεκτρ. Ενέργεια9,212,54,113,126,282,5112,6
Εισιτ. Αστικών. συγκοινιών25,79,84,140,013,9129,1112,6
Εισιτήρια Σιδηροδρόμου7,07,812,410,611,559,9112,6
Ταχυδρ. Τέλη0,00,00,058,327,4101,7112,6
Τηλέφωνα1,00,00,00,00,01,0112,6
Πηγή: ΙΟΒΕ Γ.Προβόπουλου "ΔΕΚΟ" 1982 (με βάση αδημοσίευτα στοιχεία ΕΣΥΕ)

Μετά το 1990 και όσο περνούν τα χρόνια αρχίζει αυτή η στροφή στην τιμολογιακή πολιτική και βλέπουμε μία σχετική σύγκλιση των μεταβολών των τιμολογίων αυτών και του ΔΤΚ και σταδιακή υπέρβασή του. Δύο δείκτες που αξίζει τον κόπο να παρατηρήσουμε είναι: Πρώτον του ηλεκτρικού ρεύματος όπου για όλη σχεδόν την περίοδο 1990-2000 η τιμολόγηση ήταν αρκετά κάτω από τον πληθωρισμό 66,53 προς 142,31%. Ούτε δηλαδή στο μισό του αντίστοιχου πληθωρισμού δεν κινήθηκαν οι αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος. Αντίθετα δεύτερος δείκτης η εξέλιξη στην τιμολόγηση των αστικών συγκοινωνιών που ήταν τεράστια την δεκαετία αυτή 353% προς 142%. Η νεοφιλελεύθερη στροφή άρχισε να εμφανίζεται μερικώς και δείχνει τα δόντια της στην τιμολογιακή πολιτική.


ΕΞΕΛΙΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΓΙΑ ΕΤΗ : 1990- 2000 (ΜΕΣΟΙ ΕΤΗΣΙΟΙ)
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ1990199219941996199820002000/1990
ΥΔΡΕΥΣΗ25,5739,1964,5469,2171,3174,84192,68
ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ51,2781,1884,4393,5598,1685,3866,53
ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΑ TPENA38,3261,1777,3083,4887,2790,00134,85
ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ18,1445,3250,5152,3070,3282,27353,52
ΤΑΧΥΔΡΟΜ.ΤΕΛΗ28,7438,4239,7653,1864,7273,42155,47
ΣΥΜΒΑΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ47,1255,5888,75119,08126,36108,42130,09
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΤΚ31,275,60142,31

Εξετάζουμε στη συνέχεια την τελευταία δεκαετία 2000-2010 για την οποία διατίθενται στοιχεία και βλέπουμε απόκλιση προς τα πάνω των δεικτών αυτών σε σχέση με τον τιμάριθμο.
ΕΤΗ : 2000 - 2010 (ΜΕΣΟΙ ΕΤΗΣΙΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ)
ΕΙΔΗ - ΥΠΟΟΜΑΔΕΣ - ΟΜΑΔΕΣ20002010ΑΥΞΗΣΗ ΔΤΚ 2010/2000
%
ΥΔΡΕΥΣΗ62,43103,1665,24
ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ70,99104,8147,64
ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΑ TPENA74,85118,5358,36
ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ57,75101,2175,27
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΤΕΛΗ67,09101,2350,88
ΣΥΜΒΑΤΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ115,2299,06-14,03
ΕΙΣΦΟPA ΕΡΤ69,11100,0044,70
ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΔΤΚ 2010/ 200038,40
Πηγή ΕΛΣΤΑΤ: Επεξεργασία πινάκων Ν. Γεωργακάκης

Για τη δεκαετία 2000-2010 βλέπουμε ότι με εξαίρεση τη συμβατή τηλεφωνία όπου έχουμε ακόμη και μείωση των τιμών, οι υπόλοιποι δείκτες είναι μεγαλύτεροι του πληθωρισμού με τις αστικές συγκοινωνίες να έχουν διπλάσια αύξηση από τον ΔΤΚ. Εξαίρεση έχουμε στη συμβατική τηλεφωνία. Όμως σχετικά με τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, οφείλουμε να αποκρούσουμε την προπαγάνδα που γίνεται και προβάλλει ότι τάχα τα χαμηλότερα τιμολόγια εδώ δικαιώνουν την απελευθέρωση και ό,τι σχετίζονται με αυτή. Η πραγματική αιτία που καθόρισε την εξέλιξη των τιμών στις τηλεπικοινωνίες, είναι η τεράστια τεχνολογική ανάπτυξη και όχι ο ανταγωνισμός. Η θέση των θιασωτών της «απελευθέρωσης» που ισχυρίζονται ότι τάχα ο ανταγωνισμός έφερε τη μείωση των τιμών δεν έχει βάση και για να φέρουμε στη μνήμη μας ένα παράδειγμα που τους διαψεύδει είναι η εξέλιξη στην κινητή τηλεφωνία στη χώρα μας, όπου τη μείωση των τιμών δεν την έφεραν οι ιδιώτες αλλά ο κρατικός τότε ΟΤΕ όταν του επέτρεψαν να μπει στη δραστηριότητα αυτή. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι ο δείκτης για το ηλεκτρικό ρεύμα δεν αποδίδει την πραγματικότητα για τα φτωχά νοικοκυριά, αλλά είναι υψηλότερος. Πρόκειται για μέσο σταθμικό δείκτη στον οποίο συνυπολογίζονται οι υψηλές καταναλώσεις όπου είχαμε μικρές ανατιμήσεις με τις χαμηλές καταναλώσεις των φτωχών νοικοκυριών (μικρότερες των 800 KWH) όπου είχαμε ψηλότερες ανατιμήσεις.
Στο θέμα της τιμολογιακής πολιτικής απαιτείται να αναπτυχθεί μέτωπο κοινωνικό, εργατικό, καταναλωτικών κινήσεων, διότι η επιλογή των κυρίαρχων δυνάμεων είναι δεδομένη. Εν ονόματι της κερδοφορίας των παικτών που ελέγχουν τις επιχειρήσεις αυτές, η τιμολογιακή πολιτική θα είναι βασικό εργαλείο και τα τιμολόγια θα ανηφορίζουν.
Πληροφορηθήκαμε τελευταία την έκθεση της Κομισιόν με τίτλο «Ενεργειακός χάρτης πορείας ως το 2050», που προβλέπει ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας θα αυξάνονται σταθερά για τα επόμενα είκοσι (!) χρόνια και βλέπουμε. Σήμερα η ΔΕΗ, η ΡΑΕ και η κυβέρνηση σχεδιάζουν τους τρόπους και μια σειρά «κόλπα» για αύξηση των τιμών που θα ικανοποιήσουν τους επενδυτές, δηλαδή τους ισχυρούς οικονομικούς κύκλους που ενεργοποιούνται στην ηλεκτρική ενέργεια, συνθλίβοντας για μία ακόμη φορά τους φτωχούς και μεσαίους καταναλωτές.
Το εργατικό κίνημα, το λαϊκό κίνημα συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτικών κινήσεων, οφείλουν να αποκρούσουν δυναμικά και αποτελεσματικά τα σχέδια αυτά

Δημοσιεύτηκε στην ΑΥΓΗ 30/12/2011

Δεν υπάρχουν σχόλια: