Γράφει ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ
Εντάξει. Εγώ δεν το έκανα. Όμως, πολλοί και πολλές ακόμα δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο καλός τους ο αρχηγός τούς είχε προδώσει εντελώς.
Θα μου πείτε, και με το δίκιο σας, ότι η προδοσία είναι γενική έννοια και δεν εξειδικεύεται ούτε μετριέται με πόντους ή με ποσοστά. Ή προδίδεις ή μένεις πιστός. Όπως δεν υπάρχει «ολίγον έγκυος» έτσι κι «ολίγον προδότης» δεν υπάρχει. Το μόνο που μπορούμε να υποθέσουμε ότι είχε υπερισχύσει για πολλούς το «σύνδρομο της Στοκχόλμης», δηλαδή η τάση του κρατούμενου να «κατανοεί» και να «ταυτίζεται» με τον απαγωγέα, το δεσμοφύλακα ή το βασανιστή, ορισμένες δε φορές να τον «ερωτεύεται» και να «αντιστέκεται» στους επίδοξους «σωτήρες» του . Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι το σύνδρομο αυτό διαγνώστηκε για πρώτη φορά σε τέσσερις όμηρους σε ληστεία τράπεζας στη Στοκχόλμη που μετά την απελευθέρωσή τους είπαν στους αστυνομικούς ότι ταυτίστηκαν με τους ληστές ενώ ένιωθαν φόβο γι' αυτούς που έβαλαν τέλος στην αιχμαλωσία τους. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις κατέθεσαν υπέρ των ληστών ή συγκέντρωσαν χρήματα για τη νομική υπεράσπισή τους.
Θα μου πείτε, και με το δίκιο σας, ότι η προδοσία είναι γενική έννοια και δεν εξειδικεύεται ούτε μετριέται με πόντους ή με ποσοστά. Ή προδίδεις ή μένεις πιστός. Όπως δεν υπάρχει «ολίγον έγκυος» έτσι κι «ολίγον προδότης» δεν υπάρχει. Το μόνο που μπορούμε να υποθέσουμε ότι είχε υπερισχύσει για πολλούς το «σύνδρομο της Στοκχόλμης», δηλαδή η τάση του κρατούμενου να «κατανοεί» και να «ταυτίζεται» με τον απαγωγέα, το δεσμοφύλακα ή το βασανιστή, ορισμένες δε φορές να τον «ερωτεύεται» και να «αντιστέκεται» στους επίδοξους «σωτήρες» του . Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι το σύνδρομο αυτό διαγνώστηκε για πρώτη φορά σε τέσσερις όμηρους σε ληστεία τράπεζας στη Στοκχόλμη που μετά την απελευθέρωσή τους είπαν στους αστυνομικούς ότι ταυτίστηκαν με τους ληστές ενώ ένιωθαν φόβο γι' αυτούς που έβαλαν τέλος στην αιχμαλωσία τους. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις κατέθεσαν υπέρ των ληστών ή συγκέντρωσαν χρήματα για τη νομική υπεράσπισή τους.
Όλα αυτά «πήγαν περίπατο». Φέτος, όταν η κατάσταση της ανεργίας, της εργασίας, των κοινωνικών θεσμών και δεσμών βρίσκεται στο χειρότερο σημείο της και μετά από επίπονες αλλά επίπονες προσπάθειες τόσο των οργανωμένων φορέων της αριστεράς όσο και πλατιών στρωμάτων του λαού που αποδεσμεύτηκαν από τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα, τα πράγματα άλλαξαν. Το αποτέλεσμα είναι ότι δυνητικά η Αριστερά δεν γίνεται μόνο ρυθμιστική δύναμη (ή όπως έλεγε ο Τζοβάνι Σαρτόρι “blackmail party” όπως ήταν ο ενιαίος ΣΥΝ το 1989) αλλά ηγεμονική πολιτική δύναμη με τη γκραμσιανή έννοια του όρου. Η έκφραση του μεγάλου μέρους του κόσμου που απορρίπτει πια το σημερινό πολιτικό-κομματικό σύστημα της μεταπολίτευσης, όπως κατάντησε, πρέπει να επενδυθεί και να επενδύσει μέσω μιας συνεργαζόμενης και μαχητικής ταυτόχρονα αριστεράς. Αν αγαπητοί/ές μου αριστεροί/ες δεν το καταλάβετε ούτε και τώρα θα πάνε χαμένες οι ευχές για τις γιορτές και το νέον έτος και θα μείνουμε με τα μελομακάρονα και άλλο ένα πολιτικό hangover. Μελετήστε, λοιπόν, την τελευταία έρευνα κοινής γνώμης της VRC και βλέπουμε (http://www.vprc.gr/article.php?id=1121 )
ATAKA ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Φλωρίδης: "Ο Παπανδρέου έκανε του υπηρέτες του υπουργούς"
ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ
SADAHZINIA
B.D. Foxmoor και Sadahzinia
Άκου! Το σύνθημα – άκου – δόθηκε τώρα·
την πιο κατάλληλη στιγμή σωστή κι αβανταδόρα,
ποντάρισια καλή στη ζωή που έχει άλλο σύστημα
και τσαλακώνεται χάρη στο περιτύλιγμα
μπροστά στα μάτια μας· στα σκαλοπάτια μας
παρακαλάει γι' άλλη μια βουτιά παρά τα χάλια μας.
Μια ευκαιρία ζητάει να την φοράει στα μαλλιά,
μυαλό ακάθαρτο και χέρια δεμένα με τριχιά.
Οχιά διμούτσουνη η θεωρία – άκου το σύνθημα!
Στην πράξη ξεσκεπάζεται η ουσία και το μήνυμα,
το κρυφομίλημα απ' το όνειρο μας· σώπα!
Σώπα κι άκου, κι αν δε πιστεύεις ρώτα.
Ξεσπάν φωτιές σε χίλιες δυο γωνιές απλά κι απανωτά.
Η αξιοπρέπεια στο κόκκινο – αν έχεις ακουστά –
μπορεί στ' αδύνατα, τα ονείρατα τ' απειροαδικημένα,
να ξεμπροστιάζει λόγια παχιά και χιλιομπαλωμένα.
Άκου στο σύνθημα και μάθε – η αξιοπρέπεια στο κόκκινο· επιτέλους άκου!
Άκου το σύνθημα και μάθε – ψάξε, ταξίδεψε, ρώτα, τραγούδησε και άκου…
Άκου το σύνθημα και μάθε – χωράει όλη η γη στη χούφτα σου· κάνε αρχή και άκου.
Άκου το σύνθημα και μάθε – ξεσπάν φωτιές, κράτα γερά αδερφέ μου κι άκου…
Λοιπόν, άνθρωπε, καλέ μου άνθρωπε, άκου και μάθε
Ψάξε ταξιδεύοντας, ρωτώντας, τραγουδώντας πάθε.
Κάνε αρχή μετά το σύνθημα μονάχος κι ανεπίσημα
και ψηλαφώντας μπες στο παρασύνθημα.
Μας περιμένουν κι άλλοι, παραφουσκωμένοι ζάλη,
σ' ονειροπλάνο μπασταρδεμένο μ' ατσάλι.
Κόβουνε τα σκοινιά κι ας μπάζει η γαλέρα,
παραγεμώνουν τα πανιά μ' αέρα και ξημερώνει η μέρα.
Fiera! ήρθες τη δεύτερη μέρα της ζωής – ζωής κραυγή·
μια δρασκελιά κι όλη η γη …
χωράει στη χούφτα σου, στριμώχνεται - θα σπάσει!
γι' αυτό το σύνθημα άκου πριν για πάντα να σωπάσει.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Χρήστος Λάσκος, Ευκλείδης Τσακαλώτος, (2011) Χωρίς επιστροφή: Από τον Κέυνς στη Θάτσερ: Καπιταλιστικές κρίσεις, κοινωνικές ανάγκες, σοσιαλισμός, Αθήνα: ΚΨΜ
Επιστρέφοντας στην Πολιτική Οικονομία
Του Χρήστου Σίμου
Είναι πολύ σημαντικό στις μέρες μας να κυκλοφορούν βιβλία για την οικονομική κρίση τα οποία να μην απευθύνονται μόνο σε «ειδικούς» επί των οικονομικών ζητημάτων. Το βιβλίο των Χ. Λάσκου και Ευκ. Tσακαλώτου είναι γραμμένο με τρόπο τέτοιο ώστε να μπορεί να προσεγγιστεί και από αναγνώστες που δεν είναι εξειδικευμένοι στην οικονομική επιστήμη, χωρίς αυτό να σημαίνει πως στερείται εννοιολογικής ακρίβειας και τεκμηρίωσης.
Το Χωρίς Επιστροφή δεν είναι μια μονογραφία η οποία ασχολείται αποκλειστικά με θέματα οικονομικής ανάλυσης. Άλλωστε, οι συγγραφείς του τονίζουν πως οι αναλύσεις που αντιμετωπίζουν τα οικονομικά ζητήματα αποκομμένα από το ιστορικό και το πολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου εκτυλίσσονται, όχι μόνο δυσκολεύουν την κατανόηση, αλλά οδηγούν σε μια μορφή θετικισμού πολύ διαδεδομένη στο ακαδημαϊκό και-όχι-μόνο περιβάλλον, που αντιμετωπίζει την οικονομία ως ένα σύνολο μαθηματικοποιημένων δραστηριοτήτων.
Η οικονομική κρίση που ξέσπασε τη δεκαετία του 1970 και οδήγησε στην πτώση της λεγόμενης κεϋνσιανής συναίνεσης και στην ανάδυση του νεοφιλελευθερισμού, αποτελεί το αφετηριακό σημείο του βιβλίου. Κατά την δεκαετία αυτή, η αριστερά δεν αξιοποίησε τις νέες ιδέες που προέρχονταν από τον Μάη του ’68 αλλά και από τους κοινωνικούς αγώνες στην Ιταλία και την ενίσχυση του διεθνιστικού πνεύματος που απέπνεαν τα κινήματα της εποχής, συμπεριλαμβανομένου και του αντιπολεμικού κινήματος στις ΗΠΑ. Σε μια σειρά από χώρες στις οποίες η αριστερά είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει ρήξεις και τομές, εγκλωβίστηκε στο πλαίσιο της «εθνικής οικονομίας» και των «εθνικών στόχων», στρώνοντας το έδαφος για την έλευση νεοφιλελεύθερων πολιτικών, οι οποίες από το ’80 και μετά επικράτησαν παγκοσμίως.
Η κρίση που ξέσπασε το 2008 δείχνει τα όρια της κυρίαρχης οικονομικής σκέψης, η οποία ήταν ανίκανη να κατανοήσει το εύρος και τη σημασία του συμβάντος. Οι συγγραφείς στέκονται ιδιαίτερα στη διεύρυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα την περίοδο της επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού, εξετάζοντας κριτικά όλες τις κλασσικές και τις μαρξιστικές θεωρήσεις επί του θέματος αυτού. Επιπλέον, συνοψίζονται οι συνέπειες της πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού στον εργασιακό τομέα, στο επίπεδο της παραγωγής αλλά και στις τομές που επήλθαν στο επίπεδο της πολιτικής και της ιδεολογίας. Η ελληνική περίπτωση δεν αντιμετωπίζεται ως μια απολύτως ιδιαίτερη περίπτωση, αποκομμένη από το διεθνές περιβάλλον. Τα επιχειρήματα περί «ελληνικής ιδιαιτερότητας», «πελατειακού κράτους»» σπάταλου δημόσιου τομέα» αναλύονται πολύπλευρα και εν τέλει καταρρίπτονται, αναδεικνύοντας πως η πολιτική που ασκήθηκε στην Ελλάδα δεν ήταν διαφορετική από αυτή που ασκήθηκε στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, τηρουμένων των αναλογιών.
Οι προτάσεις με τις οποίες καταλήγει το βιβλίο δεν αποτελούν προϊόν μιας δήθεν ουδέτερης οπτικής γωνίας, καθώς κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Η οπτική που τις διατρέχει, όχι μόνο αυτές αλλά ολόκληρο το βιβλίο, είναι η οπτική μιας αριστεράς διεθνιστικής, που δεν επιθυμεί απλώς μια αριστερή κυβέρνηση, αλλά τον συνολικό κοινωνικό μετασχηματισμό.
Αναδημοσίευση από το 2ο τεύχος του Ενημερωτικού Δελτίου του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς
ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου