Εδώ και μερικούς μήνες, μαζί με τα νέα σχέδια για την «αξιοποίηση» της έκτασης του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλιακής ζώνης του Αγίου Κοσμά, επαναπροωθούνται και τα σχέδια για την κατασκευή νέων αυτοκινητόδρομων στον Υμηττό.

Ως γνωστόν, τον Αύγουστο του 2009, ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιάς, λίγο πριν καταρρεύσει η κυβέρνηση της Ν.Δ, προώθησε μια Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία εγκρίνονταν η κατασκευή νέων αυτοκινητόδρομων στην Δυτική πλευρά του Υμηττού με επεκτάσεις μέχρι το πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού και την παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος καθώς και στην Ανατολική πλευρά του Υμηττού με επεκτάσεις στην περιοχή του κάμπου των Μεσογείων. Τα σχέδια περιλάμβαναν επίσης και την δημιουργία μεγάλων ή μικρότερων ανισόπεδων κόμβων και σταθμών διοδίων σε διάφορα σημεία, καθώς και την υπόγεια σύνδεση της περιοχής του στρατοπέδου Σακέτα Βύρωνα με την περιοχή του Κορωπίου. Το συνολικό μήκος αυτών των νέων αυτοκινητόδρομων ανέρχονταν σε 67 περίπου χιλιόμετρα.
Τα σχέδια ωστόσο της Ν.Δ και των επιχειρηματικών κύκλων που τα προωθούσαν, μπλοκαρίστηκαν από ένα δυναμικό κίνημα πολιτών και κάποιων Ο.Τ.Α που αναπτύχθηκε, και το οποίο, μεταξύ άλλων δράσεων, προσέφυγε και στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της κατασκευής των νέων αυτοκινητόδρομων, για μια σειρά λόγους, μεταξύ των οποίων ότι αντίκεινται στο ισχύον Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας.
Η σημερινή κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, από την πρώτη στιγμή εμφανίστηκε με δυο απόψεις: Η υπουργός ΠΕΚΑ κ. Μπιρμπίλη, θεωρούσε ότι έπρεπε να προηγηθεί η συζήτηση για το Ρυθμιστικό και μετά να ληφθούν οι όποιες αποφάσεις για τους νέους αυτοκινητόδρομους στην Αττική. Ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών κ. Ρέππας, κάτω από την πίεση των επιχειρηματικών κύκλων, υιοθετούσε ουσιαστικά τα σχέδια του κ. Σουφλιά, αλλά εκτιμούσε ότι θα τα απέρριπτε το ΣτΕ , δεχόμενο τις προσφυγές των πολιτών και των Ο.Τ.Α λόγω της απόκλισής τους από το ισχύον Ρυθμιστικό.
Αυτή η διαφορά φαίνεται να ξεκαθαρίστηκε πρόσφατα: Εκείνοι που προωθούν τα νέα σχέδια για το Ελληνικό και την παραλία του Αγίου Κοσμά με την εταιρία Qatar Holdings, θεωρούν απαραίτητη και την επαναπροώθηση των παλιότερων «αναπτυξιακών» σχεδίων του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ για την δημιουργία ενός νέου οδικού δικτύου, στη δυτική πλευρά του Υμηττού, που θα περιλαμβάνει την επέκταση της Αττικής Οδού στον ορεινό όγκο πάνω από τους Δήμους Καισαριανής, Βύρωνα, Ηλιούπολης, Αργυρούπολης και διαμέσου του Δήμου Ελληνικού θα καταλήγει, αρχικά στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, στο ύψος της πρώην Αμερικάνικης Βάσης, και στην συνέχεια στην παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος, στην περιοχή του Αγίου Κοσμά. Έτσι, θεωρούν ότι θα εξυπηρετούνται με το νέο οδικό δίκτυο οι τουριστικές και εμπορικές εγκαταστάσεις της παραλιακής ζώνης, οι οποίες προβλέπεται να περιλαμβάνουν μαρίνα ελλιμενισμού θαλαμηγών που θα χρησιμοποιείται ως βάση για κρουαζιέρες στο Αιγαίο, ξενοδοχείο, πλωτό Καζίνο, μίνι αεροδρόμιο για τα lear jet και τα ιδιωτικά σκάφη των επισκεπτών καθώς και ολίγον πράσινο.
Εξ’ άλλου, για την σύνδεση της παραλιακής ζώνης της Ν. Α Αθήνας με το αεροδρόμιο των Σπάτων, εμφανίζονται δυο εκδοχές: είτε η βελτίωση της σημερινής οδού Βάρης- Κορωπίου, είτε η δημιουργία νέου οδικού άξονα Ελληνικού – Αεροδρομίου Σπάτων μέσω σήραγγας στον Υμηττό, στα όρια των Δήμων Αργυρούπολης – Άνω Γλυφάδας.
Οι νέοι αυτοί οδικοί άξονες που σχεδιάζονται, μήκους 30 περίπου χιλιομέτρων, ενώ θα προκαλέσουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στον ορεινό όγκο και τον δασικό χώρο του Υμηττού, εμφανίζουν σύμφωνα με τους εμπνευστές τους το πλεονέκτημα να μην απαιτείται η τροποποίηση του ισχύοντος Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας για να υλοποιηθούν, και συνεπώς να μπορούν να προχωρήσουν και να ανατεθούν άμεσα, ενδεχομένως μέσω της διαδικασίας του Fast Track, ξεπερνώντας το «εμπόδιο» του Συμβουλίου της Επικρατείας. Eπισημαίνεται ότι το ΣτΕ, με γνωμοδότησή του από το 1998 έχει αποφανθεί ότι δεν επιτρέπεται να κατασκευαστεί κανένας αυτοκινητόδρομος στον Υμηττό. Οπότε αναμένονται νέες προσφυγές στο ΣτΕ, από κινήσεις πολιτών και νέες εμπλοκές των προγραμματιζόμενων έργων.

Είναι προφανές ότι τα νέα σχέδια που προωθούνται στον χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού όσο και οι νέοι αυτοκινητόδρομοι που σχεδιάζονται στον Υμηττό, δεν προωθούν το δημόσιο συμφέρον, αλλά τα επιχειρηματικά συμφέροντα κάποιων κερδοσκόπων και κάποιων μεσαζόντων. Πραγματική ανάγκη δεν είναι οι νέοι αυτοκινητόδρομοι αλλά η δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου μέσων μαζικής μεταφοράς και κυρίως σταθερής τροχιάς.

Είναι προφανές ότι δεν χρειαζόμαστε άλλες μαρίνες για θαλαμηγούς στην παραλιακή ζώνη του Σαρωνικού, άλλα ξενοδοχεία, άλλα Καζίνα. Χρειαζόμαστε ελεύθερες παραλίες ανοιχτές και προσιτές στον καθένα, χρειαζόμαστε εκτεταμένους χώρους πράσινου, χρειαζόμαστε ένα μητροπολιτικό πάρκο ελεύθερο και ανοιχτό σε όλους στον χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού.
Είναι προφανές ότι στον Υμηττό δεν χρειαζόμαστε άλλα εκπαιδευτικά συγκροτήματα και ιδιωτικά κολλέγια, όπως προωθεί το υπό τροποποίηση Προεδρικό Διάταγμα του 1978. Δεν χρειαζόμαστε άλλα ιδιωτικά νοσοκομεία και «κοινωφελείς» αθλητικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις. Όσα απ’ όλα αυτά είναι πραγματικά αναγκαία, πρέπει να γίνουν μέσα στον υφιστάμενο οικιστικό ιστό. Ολόκληρος ο Υμηττός να χαρακτηριστεί ως περιοχή απόλυτης προστασίας, χωρίς νέους αυτοκινητόδρομους και άλλες εγκαταστάσεις υποδομών.

Ο Υμηττός, η παραλιακή ζώνη, ο χώρος του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού είναι δημόσια αγαθά, ανήκουν σε όλους μας και όχι σε μια κυβέρνηση που εκλέχτηκε προβάλλοντας ένα τελείως διαφορετικό πρόγραμμα από αυτό που υλοποιεί. Είναι δημόσιες κτήσεις, δεν είναι εμπορεύματα προς αγοραπωλησία. Δεν ιδιωτικοποιούνται, δεν τεμαχίζονται, δεν παραχωρούνται σε κανέναν.
Ας το καταλάβουν αυτό όσοι δεν το έχουν καταλάβει ακόμη…

ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΥΜΗΤΤΟΎ

11.10.2010

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

Ιστορικό

Τον συντονισμό για τις διαδικασίες του σχεδιασμού στον χώρο του πρώην Αεροδρομίου του Ελληνικού ανέλαβε ο ΟΡΣΑ υπό την αιγίδα του ΥΠΕΧΩΔΕ.

Το 1996, μετά το Ν. 2338/95 (κύρωση σύμβασης του αεροδρομίου Σπάτων),

ο ΟΡΣΑ ανέθεσε στο ΕΜΠ «ερευνητικό πρόγραμμα», με υπεύθυνο καθηγητή τον κ. Λ. Βασενχόβεν, για την εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου με χρήσεις Πολιτισμού, Αθλητισμού, Αναψυχής και μικρό τμήμα για επιχειρηματική εκμετάλλευση.

Το 1999 η μελέτη πρότεινε 4 εναλλακτικά σενάρια.

Το 2000 μετά την απόφαση για ένταξη Ολυμπιακών εγκαταστάσεων στο Ελληνικό, έγινε συμπληρωματική ανάθεση στο ΕΜΠ που περιελάμβανε και την παραλία του Αγ. Κοσμά καθώς και την παράκτια ζώνη μέχρι τον Φλοίσβο.

Το 2001 με ΚΥΑ χωροθετήθηκαν οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις και έργα υποδομής (αθλητικές & υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, αμαξοστάσιο του ΤΡΑΜ, σταθμός διανομής ΔΕΗ, αντιπλημμυρικά έργα) και καθορίστηκε ποιες ολυμπιακές εγκαταστάσεις θα παραμείνουν μετα-ολυμπιακά. Επίσης, παραχωρήθηκαν 170 στρ. στην ΕΤΑ για δημιουργία Συνεδριακού Κέντρου.

Το 2003 ανακοινώθηκε η δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου όπου, από τα 5.300 στρ. της έκτασης του παλιού αεροδρόμιου, τα 4.000 θα είναι πάρκο με πράσινο, εγκαταστάσεις αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού και ένα Συνεδριακό-Εκθεσιακό Κέντρο και 1.000 στρ. θα διατεθούν για αναπτυξιακές δραστηριότητες με Σ.Δ. 1,0– κατοικία, λιανικό εμπόριο, γραφεία, ξενοδοχεία, επιχειρηματικά κέντρα, χώρους αναψυχής, κοινωνική υποδομή και κτίρια στάθμευσης. Με τη διάθεση αυτής της έκτασης θα εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση της κατασκευής του Πάρκου, ενώ τα έσοδα από τις διάφορες δραστηριότητες θα διατεθούν για την αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών του Λεκανοπέδιου. Επίσης θα παραμείνουν ορισμένες υπάρχουσες ή προγραμματισμένες εγκαταστάσεις, όπως το FIR, το αμαξοστάσιο του ΤΡΑΜ, ο Μετεωρολογικός Σταθμός, η Πυροσβεστική κλπ.

Τον Οκτώβριο του 2003, αποφασίστηκε η διενέργεια ανοικτού Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών, ο οποίος βασίστηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα του ΕΜΠ.

Σε ημερίδα που οργάνωσε το 2004 το ΤΕΕ με θέμα: «Αεροδρόμιο του Ελληνικού: Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου» και αφού είχε ολοκληρωθεί ο διεθνής διαγωνισμός, διατυπώθηκαν απόψεις από φορείς εμπλεκόμενους άμεσα ή έμμεσα που σε γενικές γραμμές είναι οι εξής:
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (απόφαση Νομαρχιακού Συμβουλίου 6-9-2001)

Ολόκληρη η έκταση να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο, με ήπιες χρήσεις πολιτισμού και αναψυχής
Κατηγορηματικά αντίθετη με οποιεσδήποτε άλλες χρήσεις, επιχειρηματικές δραστηριότητες ή εναλλακτικές λύσεις
Όχι στην αυτοχρηματοδότηση ή την ανταποδοτικότητα
Διεκδίκηση Κοινοτικών και Εθνικών πόρων για την κατασκευή και λειτουργία του Πάρκου
Σύσταση δημόσιου Φορέα Διαχείρισης με συμμετοχή Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επιστημονικών και συνδικαλιστικών φορέων

Τοπική Αυτοδιοίκηση (κοινή απόφαση Δήμων Αλίμου, Αργυρούπολης, Γλυφάδας και Ελληνικού 15-12-2003)

Όχι στη διαφαινόμενη πρόθεση οικοπεδοποίησης του χώρου
Ναι στη δημιουργία αμιγούς Μητροπολιτικού Πάρκου
Συμμετοχή και των τεσσάρων Δήμων στο διαχειριστικό φορέα
Επιλογή των μεταολυμπιακών εγκαταστάσεων

ΣΕΠΟΧ

Η αρχιτεκτονική και πολεοδομική διαμόρφωση της περιοχής δε συνδέονται με το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας., σε μια φάση κατά την οποία όπως είναι γνωστό από έτη βρίσκεται υπό αναθεώρηση
Η παρέμβαση στο Ελληνικό δε συνδέεται με άλλες μείζονος σημασίας παρεμβάσεις στον πολεοδομικό ιστό του Λεκανοπεδίου και της Αττικής, ώστε να διατυπωθούν οι γενικότερες ανταποδοτικές οικονομικές και κοινωνικές επιδράσεις από την επιδιωκόμενη «οικιστική ανάπτυξη»

ΤΕΕ
Ο προσανατολισμός του ΤΕΕ είχε ως κύρια κατεύθυνση τη χρήση του χώρου ως «Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου», με αναφορά στη «μεγάλη ευκαιρία για το Λεκανοπέδιο» που αποτελεί αυτός ο χώρος.
Οι θέσεις οι οποίες εκφράστηκαν και το 1998 σε ανάλογη ημερίδα που συνδιοργανώθηκε με την ΤΕΔΚΝΑ και τη Νομαρχία Αθηνών και επαναδιατυπώθηκαν το 2004 είναι:

Καμία άλλη μεγάλη παρέμβαση στην Αττική χωρίς το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο σε κατεύθυνση φιλική προς το περιβάλλον και τους κατοίκους της
Οι χρήσεις γης να είναι συμβατές με το χαρακτηρισμό του σε Μητροπολιτικό Πάρκο και να μην επιτρέπουν μορφές εμπορικής εκμετάλλευσης που θα αλλοιώσουν το βασικό σκοπό του Πάρκου
Να αποκλεισθεί η πώληση γης, η οικοπεδοποίηση και η οικιστική ανάπτυξη για την εξεύρεση πόρων ή την ανακούφιση άλλων περιοχών του Λεκανοπεδίου
Οι πόροι για τη διαμόρφωση, λειτουργία και συντήρηση των εγκαταστάσεων θα πρέπει να είναι: Κοινοτικοί, μετά από μελέτη για το είδος των έργων που θα ζητήσουμε να ενταχθούν στα κοινοτικά προγράμματα και Εθνικοί λόγω της μεγάλης εμβέλειας και σημασίας του Πάρκου για τη ζωή ολόκληρου του Λεκανοπεδίου
Φορέας διαχείρισης θα πρέπει να είναι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση του Λεκανοπεδίου μαζί με τους Δήμους της περιοχής και θα πρέπει άμεσα να εκδοθεί το Π.Δ. σύστασής του για να ασχοληθεί εγκαίρως με τις απαραίτητες διαδικασίες

Παρά τα όσα διατυπώθηκαν ως απόψεις από τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, από τους επιστημονικούς φορείς και από τα κινήματα πολιτών, όλα αυτά τα χρόνια που συζητείται η τύχη για την αξιοποίηση της έκτασης του Ελληνικού και που όλες συγκλίνουν στη δημιουργία «Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου», η εκάστοτε Πολιτική ηγεσία κωφεύοντας, εμμένει στην οικιστική εκμετάλλευση σημαντικού τμήματος της έκτασης με βασικό επιχείρημα την ανταποδοτικότητα.

Τον Οκτώβριο του 2007 το επιχείρημα για αναγκαστική εκποίηση χιλίων στρεμμάτων από την έκταση του Ελληνικού προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου, ανατρέπεται μετά την απάντηση της Επιτρόπου κας Χούμπνερ σε σχετική ερώτηση του Ευρωβουλευτή του Συνασπισμού κ. Δ. Παπαδημούλη.
«Μια πρόταση για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου θα μπορούσε, καταρχήν, να είναι επιλέξιμη για κοινοτική συγχρηματοδότηση στο πλαίσιο ενός από επιχειρησιακά προγράμματα του εθνικού στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης» τόνισε μεταξύ άλλων η κα Χούμπνερ.
Το Νοέμβριο του 2007 το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. δίνει προς διαβούλευση την μελέτη αξιοποίησης, μετα την τελική επεξεργασία της από τον Ο.Ρ.Σ.Α.
Δυστυχώς, όπως διαπιστώνεται από το γραπτό κείμενο κυρίως και όχι από την πλασματική εικόνα του χάρτη που το συνοδεύει, υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη πρόθεση για οικιστική αξιοποίηση, περισσότερες κτισμένες επιφάνειες, σημαντικό οδικό δίκτυο, λιγότερο υψηλό πράσινο, περισσότερο γκαζόν!
Η Αθήνα, η ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με τη μικρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, με λιγότερο από 2,50 τμ/κατ, μετά τα προσφάτως 60.000 στρέμματα καμένου δάσους από τα οποία 30.000 εθνικού δρυμού, δεν μπορεί να ανεχτεί τη λογική της αντιπαροχής και της εκποίησης πρασίνου.

--**--

Συνεδρίαση

Συντονιστικής Επιτροπής Παρακολούθησης

Τρίτη, 27 Ιανουαρίου 2009

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ: ΜΑΡΊΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΎΛΟΥ (ΑΡΧΙΤΈΚΤΟΝΑΣ- ΠΟΛΕΟΔΌΜΟΣ, ΣΤΈΛΕΧΟΣ ΓΡΑΦΕΊΟΥ ΧΩΡΟΤΑΞΊΑΣ ΤΕΕ)

ΠΑΡΟΝΤΑ ΜΕΛΗ

Γεώργιος Δαβάκης, Δημήτρης Δαμιανίδης, Λίζα Δρακοπούλου, Χριστίνα Θεοχάρη, Νίκος Κασκαβέλης, Δημήτρης Μπέης, Μαρία Νικολακοπούλου, Αλέξανδρος Παπαγιάννης, Γιώργος Πολίτης, Ιωάννης Πολύζος.

Στη συνεδρίαση παρέστη και ο κ. Νίκος Μπελαβίλας, Λέκτορας της Σχολής Αρχιτεκτόνων- Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ).

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

(χώρος πρώην Αεροδρομίου)

Εισηγητές:

ΧΡΙΣΤΊΝΑ ΘΕΟΧΆΡΗ (ΔΡ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΌΓΟΣ- ΜΗΧΑΝΙΚΌΣ, ΓΡΑΜΜΑΤΈΑΣ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΓΣΕΕ),

Νίκος Κασκαβέλης (Δικηγόρος- Ευρωπαϊκή Διοίκηση και Πολιτική, εκπρόσωπος της Υπερνομαρχίας)

Απόφαση

Η περιοχή του «Μητροπολιτικού Πάρκου» του Ελληνικού αποτελεί μια περίπτωση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σημασία για το Λεκανοπέδιο της Αττικής συνολικά, αφού η κατασκευή του θα έχει ευεργετικές συνέπειες για το σύνολο του πληθυσμού που κατοικεί σε αυτό και όχι μόνο για τους κατοίκους των όμορων Δήμων. Για την κατασκευή του πάρκου έχουν υπάρξει διαφορετικές προτάσεις και εισηγήσεις, ενώ έχουν επανειλημμένα πραγματοποιηθεί και σχετικές εξαγγελίες από τον αρμόδιο Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Αποτελεί θέση της «Συνεργασίας των 12 φορέων για το Περιβάλλον» ότι η κατασκευή και διαμόρφωση του πάρκου, ιδιαίτερα μετά από τις διαδοχικές καταστροφικές δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών που έχουν επιβαρύνει κατά πολύ τους περιβαλλοντικούς όρους του Λεκανοπεδίου, είναι μια αναγκαιότητα που πρέπει να τοποθετηθεί στις προτεραιότητες της Πολιτείας.

Υποστηρίζουμε την κοινή θέση των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ζητούμε και εμείς τη διαμόρφωση του σχετικού πάρκου υψηλού πρασίνου με περιορισμένες χρήσεις αθλητισμού και πολιτισμού, στο σύνολο της έκτασης του πρώην αεροδρομίου (5.300 στρέμματα) και όχι σε μέρος αυτού, όπως έχει εξαγγείλει το Υπουργείο ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Η οικοπεδοποίηση μέρους του πρώην αεροδρομίου (πέραν της ήδη παραχωρηθείσας έκτασης στα «Ολυμπιακά Ακίνητα»), θα έχει δυσμενείς συνέπειες στον ήδη υπέρμετρα φορτωμένο αστικό ιστό και θα σημάνει τη δημιουργία μιας νέας πόλης στην περιοχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Ζητάμε τη δημιουργία ενός μεγάλου και ζωντανού Μητροπολιτικού Πάρκου, στο οποίο θα έχει πρόσβαση το σύνολο του πληθυσμού της Αττικής και το οποίο θα διαμορφωθεί με βάση μελέτες ανεξάρτητων φορέων σε σχέση με τη βιωσιμότητα και διαχείρισή του (στην οποία ρόλο οφείλουν να έχουν η τοπική κοινωνία, το κράτος και η κοινωνία των πολιτών), αξιοποιώντας και την πλούσια εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις του εξωτερικού. Η σχετική δαπάνη θα βαρύνει κοινοτικούς και εθνικούς πόρους με μια αναπτυξιακή λογική, καθώς πρόκειται περί παραγωγικής και ανταποδοτικής δαπάνης η οποία θα έχει πολλαπλά οφέλη για το κοινωνικό σύνολο, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής στο Λεκανοπέδιο.

Η εισηγήτρια Χριστίνα Θεοχάρη κατέθεσε στην Επιτροπή την παρακάτω έγγραφη εισήγηση:

Η περίπτωση των περίπου 5.300 στρεμμάτων της έκτασης του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την αύξηση του ποσοστού πρασίνου στην Αθήνα, που αποτελεί πανευρωπαϊκή «πρωτεύουσα» στην έλλειψη πράσινου και ελεύθερων χώρων. Ένα μέγεθος ιδιαίτερα σημαντικό, αν το συγκρίνουμε με άλλες μεγαλουπόλεις ή μητροπολιτικές περιοχές του ευρωπαϊκού χώρου που έγιναν αναπλάσεις ανάλογες όπως η La Villette (550 στρέμ.), το πρώην αεροδρόμιο Fornebu του Όσλο (3400 στρ.), το λιμάνι της Κοπεγχάγης, όπως και με κλασσικά παραδείγματα, το Central Park της Νέας Υόρκης (3700 στρ), το Centerial –πρώην Millenium- Park στο Sidney (4500 στρ.) ή το Hyde Park του Λονδίνου (2500 στρ.)

Η ύπαρξη πνευμόνων λειτουργικού πρασίνου που θα βελτιώσουν ουσιαστικά και πρακτικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Αττικής είναι επιτακτική ανάγκη για ολόκληρο το Λεκανοπέδιο. Τα θλιβερά δεδομένα της Αθήνας με το μικρότερο ποσοστό πρασίνου, 2.55μ2/κάτοικο, από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, τα προβλήματα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, των μικροσωματιδίων, του όζοντος, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περίπτωση του πρώην Αεροδρομίου του Ελληνικού αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για την αύξηση αυτού του ποσοστού. Η αποκατάσταση ενός χώρου είναι συνάρτηση φυσικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων που διαμορφώνουν σε κάθε περίπτωση τον τρόπο και το χαρακτήρα ανάπτυξης της έκτασης αυτής. Μια μελέτη θα πρέπει να αναδείξει όλες τις πλευρές του θέματος: τη σύλληψη, τη σχεδίαση, την κατασκευή, τη διαχείριση, τη συντήρηση – λειτουργία και το ακανθώδες ζήτημα της εξεύρεσης πόρων.

Το θέμα της αξιοποίησης του χώρου του Ελληνικού δεν έχει μόνο τοπική σημασία, αλλά υπερτοπική και ενδιαφέρει όλους. Oι οποιεσδήποτε αποφάσεις θα επηρεάσουν γενικότερα την Αθήνα, όπου υπάρχει οικιστικός κορεσμός και προβληματικές υποδομές. Όταν πρόκειται για ελεύθερους χώρους πρασίνου, αναψυχής και ανάσας για τους κατοίκους του Λεκανοπεδίου Αττικής, δεν μπορεί να επικρατούν λογικές ανταποδοτικότητας λογιστικού τύπου.

Για το Ελληνικό υπάρχουν δύο προτάσεις:

Η μία του ΥΠΕΧΩΔΕ απαντά στο θέμα της χρηματοδότησης με την παραχώρηση μέρους από τη συνολική έκταση για ήπια οικιστική ανάπτυξη. Πρόκειται για έκταση 1000 στρεμμάτων, που ισοδυναμεί με την ανάπτυξη 10.000 κατοικιών των 100 τ.μ.. Η πρόταση αυτή οδηγεί στην δημιουργία μιας πόλης μέσα στην πόλη με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
Η άλλη της ΤΑ υποστηρίζει την αξιοποίηση του χώρου αποκλειστικά για πράσινο, αναψυχή, αθλητισμό και πολιτισμό, που όμως θα πρέπει να αναλυθεί και να τεκμηριωθεί περισσότερο.

ΤΟ ΙΣΤOΡΙΚO

Μετά την ψήφιση του Ν. 2338/ 95, το ΥΠΕΧΩΔΕ, μέσω του OΡΣΑ, ανέθεσε στο ΕΜΠ το «Ερευνητικό Πρόγραμμα»: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΩΡOΥ ΤOΥ ΑΕΡOΔΡOΜΙOΥ ΕΛΛΗΝΙΚOΥ. Στη συνέχεια –μετά την απόφαση για ένταξη Oλυμπιακών εγκαταστάσεων στο Ελληνικό (μέσα 2000) - έγινε συμπληρωματική ανάθεση προγράμματος στο ΕΜΠ για τη σύνταξη Ρυθμιστικού Σχεδίου και κατευθύνσεων για την περιοχή Oλυμπιακών εγκαταστάσεων εντός του αεροδρομίου, τη Παραλία Αγ. Κοσμά και την παράκτια ζώνη μέχρι τον Φλοίσβο, που περιελάμβανε και προτάσεις συγκοινωνιακών και αντιπλημμυρικών έργων.

Βάσει σχετικών ΚΥΑ, το 2001, χωροθετήθηκαν οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις και έργα υποδομής (Αθλητικές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, Αμαξοστάσιο τραμ, Σταθμός Διανομής ΔΕΗ, αντιπλημμυρικά έργα), και καθορίστηκε ποιες ολυμπιακές εγκαταστάσεις παραμένουν μεταολυμπιακά. Συγκεκριμένα, σε έκταση περίπου 2.500 στρ. χωροθετήθηκαν τα αθλήματα Baseball, Softball, Hockey (με κύρια και βοηθητικά γήπεδα), το Slalom στην περιοχή του πρώην Cargo της Oλυμπιακής καθώς και 3 ακόμα αθλήματα στα πρώην υπόστεγα επισκευής αεροπλάνων της Oλυμπιακής. Επίσης, βάσει νόμου παραχωρήθηκαν (8/2001) 170στρ. στην ΕΤΑ για δημιουργία Συνεδριακού Κέντρου. Η Β’ φάση του ερευνητικού προγράμματος προσαρμόστηκε στις πιο πάνω εξελίξεις, ενώ η Γ’ φάση δεν προχώρησε.

Τον Oκτώβριο του 2003, αποφασίστηκε η διενέργεια Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών υπό την έγκριση της Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) και σύμφωνα με τους κανονισμούς της UIA- UNESCO για τους διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, με τις εξής βασικότερες προδιαγραφές:

Α. Το Μητροπολιτικό Πάρκο θα περιλαμβάνει λειτουργίες αναψυχής, πολιτισμού, αθλητισμού, πρασίνου.

Β. Η περιοχή Πολεοδομικής Ανάπτυξης, έκτασης μέχρι 1000 στρ. με Σ.Δ. 1,00, δύναται να περιλαμβάνει τις ακόλουθες χρήσεις: κατοικία, χώρους αναψυχής, κοινωνική υποδομή, κτίρια στάθμευσης.

Γ. Θα παραμείνουν ορισμένες υφιστάμενες ή προγραμματισμένες εγκαταστάσεις.

ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡOΤΑΣΕΙΣ ΤOΥ ΤΕΕ

1. Καμία άλλη μεγάλη επέμβαση στην Αττική χωρίς το νέο ΡΣΑ.

2. Λειτουργία του Ελληνικού ως μητροπολιτικό πάρκο πρασίνου, αναψυχής και πολιτισμού, όπως προβλέπει ο Νόμος 2338/1995 με ιδιαίτερο βάρος στην απάλειψη της λέξης «κυρίως».

3. Oι χρήσεις γης να είναι συμβατές με το χαρακτηρισμό του σε Μητροπολιτικό Πάρκο και να μην επιτρέπουν μορφές εμπορικής εκμετάλλευσης που θα αλλοιώσουν το βασικό σκοπό του Πάρκου.

4. Να αποκλεισθεί η πώληση γης, η οικοπεδοποίηση και η οικιστική ανάπτυξη για την εξεύρεση πόρων.

6. Oι πόροι για τη διαμόρφωση, λειτουργία και συντήρηση των εγκαταστάσεων του πάρκου θα πρέπει να είναι:

α) Κοινοτικοί, με βάση το είδος των έργων.

β) Εθνικοί, λόγω της μεγάλης εμβέλειας και σημασίας του Πάρκου για τη ζωή ολόκληρου του Λεκανοπεδίου.

γ) Η εκμετάλλευση των υπαρχουσών εγκαταστάσεων και η δημιουργία νέων λειτουργιών, να εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση πολιτών.

7. Φορέας Διαχείρισης θα πρέπει να είναι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση του Λεκανοπεδίου μαζί με τους Δήμους της περιοχής, καθώς και Φορείς αρμόδιοι για τη την διαχείριση τέτοιων χώρων.

Από την συνάντηση της 8^ης Δεκεμβρίου 2008 προέκυψαν προς διερεύνηση τα ακόλουθα:

Οι προδιαγραφές της μελέτης που έχει αναθέσει η ΤΑ στο ΕΜΠ.
Το περιεχόμενο της εν λόγω μελέτης.
Η μορφή του φορέα διαχείρισης. Σχετική διεθνής εμπειρία.
Οι πηγές χρηματοδότησης.

5. Νομικά θέματα, προσφυγές που εκκρεμούν κ.ά.

Ο εισηγητής Νίκος Κασκαβέλης κατέθεσε στην Επιτροπή το παρακάτω σχέδιο απόφασης:

Απόφαση «Συνεργασίας 12 φορέων» για το Πάρκο Ελληνικού

Η περίπτωση του πάρκου του Ελληνικού αποτελεί μια περίπτωση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σημασία για το Λεκανοπέδιο της Αττικής συνολικά, αφού η κατασκευή του θα έχει ευεργετικές συνέπειες για το σύνολο του πληθυσμού που κατοικεί σε αυτό και όχι μόνο για τους κατοίκους των όμορων Δήμων. Για την κατασκευή του πάρκου έχουν υπάρξει διαφορετικές προτάσεις και εισηγήσεις ενώ έχουν επανειλημμένα πραγματοποιηθεί και σχετικές εξαγγελίες από τον αρμόδιο Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Αποτελεί θέση της «Συνεργασίας των 12 φορέων για το Περιβάλλον» πως η κατασκευή και διαμόρφωση του Μητροπολιτικού Πάρκου, ιδιαίτερα μετά από τις διαδοχικές καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών που έχουν επιβαρύνει κατά πολύ τους περιβαλλοντικούς όρους του Λεκανοπεδίου, είναι μία αναγκαιότητα που πρέπει να τοποθετηθεί στις προτεραιότητες της Πολιτείας.

Υποστηρίζουμε την κοινή θέση των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ζητούμε και εμείς τη διαμόρφωση πάρκου υψηλού πρασίνου με ήπιες χρήσεις αθλητισμού και πολιτισμού, στο σύνολο της έκτασης του πρώην αεροδρομίου (5.300 στρέμματα) και όχι σε μέρος αυτού, όπως έχει εξαγγείλει το Υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ. Η οικοπεδοποίηση μέρους του πρώην αεροδρομίου (πέραν της ήδη παραχωρηθείσας έκτασης στα «Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε.») είτε αφορά 1000 στρέμματα είτε 300, θα είχε δυσμενείς συνέπειες στον ήδη υπέρμετρα φορτωμένο αστικό ιστό και θα σήμαινε την ανάπτυξη μιας νέας πόλης στην περιοχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Ζητάμε τη δημιουργία ενός μεγάλου και ζωντανού Μητροπολιτικού Πάρκου, στο οποίο θα έχει πρόσβαση το σύνολο του πληθυσμού της Αττικής και το οποίο θα οικοδομηθεί με βάση σχετικές μελέτες ανεξάρτητων φορέων σε σχέση με τη βιωσιμότητα και διαχείρισή του (στην οποία ρόλο οφείλουν να έχουν η τοπική κοινωνία, το κράτος και η κοινωνία των πολιτών), αξιοποιώντας και την πλούσια εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις του εξωτερικού. Η σχετική δαπάνη θα βαρύνει κοινοτικούς και εθνικούς πόρους με μια αναπτυξιακή λογική καθώς πρόκειται περί παραγωγικής και ανταποδοτικής δαπάνης, η οποία θα έχει πολλαπλά οφέλη για το κοινωνικό σύνολο, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής στο Λεκανοπέδιο.

ΠΗΓΗ tolimanitisagonias