Φρένο στη μετατροπή της πλήρους και σταθερής εργασίας σε "μερική απασχόληση"

Να ακυρωθούν οι κατάπτυστες συμφωνίες


Του Κώστα Νικολάου*

Κόλαφος για τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Οι εργοδότες, με το πιστόλι στον κρόταφο, προχωρούν σε βίαιες αλλαγές των συμβάσεων εργασίας και από συμβάσεις πλήρους απασχόλησης τις μετατρέπουν σε συμβάσεις «μερικής απασχόλησης».

Επειδή η μονομερής τροποποίηση των συμβάσεων εργασίας, από πλήρη σε μερική απασχόληση, από τον νόμο δεν επιτρέπεται, με την απειλή της απόλυσης εξαναγκάζουν τους εργαζόμενους να υπογράφουν «ατομικές συμφωνίες», δηλαδή την τροποποίηση της σύμβασης την ζητούν οι ίδιοι!!

Σύμφωνα με αποκαλυπτικά στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), το 2010 μετατράπηκαν 26.253 συμβάσεις εργασίας (πλήρους απασχόλησης) σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Το 2011 (στους εννέα πρώτους μήνες) οι συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης που έχουν μετατραπεί ανέρχονται στις 42.488.!! Ενώ η αδήλωτη - ανασφάλιστη εργασία, σύμφωνα με το ΣΕΠΕ, καλπάζει στο 30%!!

Οι τροποποιήσεις αυτές αλλά και κάθε τροποποίηση από πλήρη σε μερική απασχόληση, δεν έχει να κάνει ούτε με την κρίση ούτε με τυχόν προβλήματα της επιχείρησης, γιατί εάν ήταν έτσι, θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις αυτές να αξιοποιήσουν τον νόμο και να επιβάλουν την εκ περιτροπής εργασία που επιτρέπεται.

Αυτό όμως δεν γίνεται και προχωρούν σε μετατροπές από πλήρη σε «μερική απασχόληση» γιατί με τον τρόπο αυτό (δηλώνονται για 4ωρη εργασία, αλλά εργάζονται με πλήρη εργασία) επιτυγχάνουν την πλήρη ελαστικοποίηση των ωραρίων εργασίας, αλλά και την παράκαμψη στοιχειωδών εργασιακών δικαιωμάτων όπως:

1) Καταργείται η σταθερή εργασία των 40 ωρών (πενθήμερο - 8ωρο) και μετατρέπεται σε ευέλικτη μορφή, με τις πρώτες 20 ώρες (εφόσον συμφωνηθούν τόσες) σταθερής εργασίας και τις υπόλοιπες σε ευέλικτη μορφή και κατά την κρίση του εργοδότη.

2) Η παροχή εργασίας, πέραν των 20 ωρών, καθώς δεν αποτελεί μέρος του συμβατικού μισθού, τίθεται σε καθημερινή αμφισβήτηση από τον εργοδότη και σε ένα καθεστώς αυθαιρεσίας - τρομοκρατίας και χωρίς αποδείξεις πληρωμών ακολουθεί τον δρόμο των εκατομμυρίων απλήρωτων υπερωριών.

3) Καθώς ως νέα βάση τίθενται πλέον οι 20 ώρες εργασίας, αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αποζημίωση απόλυσης, στις αποδοχές της ετήσιας άδειας, του επιδόματος αδείας, καθώς και στα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα.

4) Εκτοπίζονται από τα Βαρέα Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, καθώς για τον λόγο αυτό απαιτούνται συγκεκριμένες ώρες εργασίας, όπως, για παράδειγμα, για τους καθαριστές - καθαρίστριες απαιτούνται τουλάχιστον 30 ώρες την εβδομάδα.

5) Ασφαλίζονται για λιγότερες ημέρες τον μήνα (20-21), καθώς και για τους μερικά απασχολούμενους δεν ισχύει η πενθήμερη εργασία.

6) Ζημιώνονται και στη σύνταξή τους, ιδιαίτερα όσοι βρίσκονται σε προσυνταξιοδοτικό στάδιο (τελευταία πενταετία), καθώς το ύψος του τελικού ημερήσιου μισθού αποτελεί και τη βάση υπολογισμού των συντάξεων.

7) Ζημιώνονται ακόμα και στο επίδομα ανεργίας, καθώς ο νέος μισθός υπολείπεται του βασικού μισθού του ανειδίκευτου εργάτη και το επίδομα που θα δικαιούνται θα είναι κατά το ήμισυ χαμηλότερο.

8) Επεκτείνεται η ανασφάλιστη εργασία, καθόσον όλες οι υπερωρίες, όπως η εργασία πέραν των 20 ωρών, κατά βάση είναι ανασφάλιστες, με τεράστια ζημία στα ασφαλιστικά ταμεία και κερδοσκοπία των επιχειρήσεων.

Με τους ρυθμούς αυτούς, και εάν δεν παρθούν δραστικά μέτρα, το μεγαλύτερο μέρος των συμβάσεων εργασίας, θα μετατραπεί από πλήρη σε μερική απασχόληση ή καλύτερα οι εργαζόμενοι θα εμφανίζονται ως «μερικώς απασχολούμενοι» και θα εργάζονται αναλόγως.

Τι λέει ο νόμος;

Σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία, οποιαδήποτε μονομερής τροποποίηση από τον εργοδότη επί το δυσμενέστερο συνιστά μονομερή βλαπτική μεταβολή και η απόλυση για τον λόγο αυτό θεωρείται καταχρηστική. Όταν όμως, η απόλυση είναι για λόγο μη αποδοχής εργοδοτικής πρότασης για μερική απασχόληση, σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγρ. 8 του νόμου 3846/10, τότε η απόλυση αυτή είναι άκυρη, δηλαδή παράνομη.

Αρμοδιότητες επιθεωρητών εργασίας;

Έργο των επιθεωρήσεων εργασίας είναι να εξασφαλίζουν την εφαρμογή της νομοθεσίας για τους όρους εργασίας και για την προστασία των εργαζομένων. Για τον σκοπό αυτό, είναι εξοπλισμένες με ευρύτατες εξουσίες ελέγχου των χώρων εργασίας, τις οποίες θα πρέπει να ασκούν ώστε οι παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας να περιοριστούν στο ελάχιστο.

Το υπουργείο Εργασίας;

Ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης, αντί να ηγηθεί του αγώνα για την πάταξη της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και τρομοκρατίας, όπως άλλωστε υποχρεούται, ο ίδιος έχει εξελιχθεί σε αρχηγό της αυθαιρεσίας αυτής αξιοποιώντας το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, όχι για την τήρηση και εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, αλλά για την καταγραφή των παραβατικών συμπεριφορών, χωρίς ωστόσο να επιβάλλεται κανένα σοβαρό πρόστιμο.

Τι πρέπει να γίνει;

1) Η ΓΣΕΕ, θα πρέπει να ηγηθεί του αγώνα κατά των αυθαιρεσιών αυτών, να προσβάλει όλες τις «ατομικές συμφωνίες» που έχουν τροποποιήσει συμβάσεις πλήρους & σταθερής εργασίας σε «μερική απασχόληση», καθώς αυτές είναι και καταχρηστικές και παράνομες.

2) Τα Σωματεία, οι Ομοσπονδίες, τα Εργατικά Κέντρα, να πλαισιώσουν τους εργαζόμενους, να τους ενημερώνουν για τις βλαπτικές μεταβολές, για τα δικαιώματά τους και να παρίστανται σε όλες τις εργατικές διαφορές.

3) Οι επιθεωρητές εργασίας να εξαντλούν τις εξουσίες που τους παρέχει ο νόμος, για να αποτρέπουν τέτοιου είδους συμφωνίες.

4) Οι εργαζόμενοι να μην υποκύπτουν εύκολα και να μην υπογράφουν τις κατάπτυστες συμφωνίες αυτές, να απευθύνονται και να ζητούν τη βοήθεια των συνδικάτων και να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη όταν υπάρχει απόλυση. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε διάστημα τριών (3) μηνών από την ημερομηνία απόλυσης.

5) Σε κάθε περίπτωση, εάν κάποιος υποκύψει στους εκβιασμούς, να φροντίζει τουλάχιστον, η συμφωνία που πρόκειται να υπογράψει, να έχει ημερομηνία λήξης, και επαναφορά στο προγενέστερο καθεστώς και να διασφαλίζεται πως στο διάστημα αυτό δεν θα προηγηθεί απόλυση.

6) Τέλος η μερική απασχόληση γενικά ως μορφή παροχής εργασίας θα πρέπει να αποτελεί λύση ανάγκης και όχι το μέσον παράκαμψης βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αυτό σημαίνει πως οι εργαζόμενοι στο καθεστώς αυτό, θα πρέπει να έχουν όχι μόνο τα ίδια, αλλά και περισσότερα δικαιώματα από τους υπόλοιπους εργαζόμενους.

Δηλαδή, κατά 20% προσαυξημένες αποδοχές, οι υπερβάσεις των συμφωνηθέντων ωραρίων να θεωρούνται παράνομες υπερωρίες και να αμείβονται κατά 100% προσαυξημένες, να έχουν σταθερά ωράρια εργασίας, να μην αποκλείονται από Βαρέα, να ασφαλίζονται για 25 ημέρες τον μήνα εφόσον εργάζονται 5 ημέρες την εβδομάδα, να μην ζημιώνονται στην αποζημίωση απόλυσης, στο επίδομα ανεργίας, άδειες, δώρα κ.λπ., τέλος η μερική απασχόληση θα πρέπει να περιοριστεί στο 10% του προσωπικού ανά επιχείρηση.

* Ο Κώστας Νικολάου είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ

nikolaou@kepea.gr

ΑΥΓΗ 16/12/2011