Με αφορμή το διθύραμβο που έπλεξε η“Ημερησία” (23/01/2010) προς τον επιστρέφοντα στη χειμαζόμενη Εσπερία αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Λουκά Παπαδήμο – πρώην Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος – θεώρησα χρέος μου να παραθέσω κι εγώ το δικό μου "διθύραμβο" για να φρεσκάρω τη μνήμη όλων ημών των αλύτρωτων της "Δημοκρατίας".
Τι έγραφε λοιπόν η καλή εφημερίδα που με ερέθισε σφόδρα; Παραθέτω χαρακτηριστικό απόσπασμα:
«Όπως είναι βέβαιο ότι ο πρωθυπουργός έχει ήδη εκδώσει το εισιτήριο του κ. Παπαδήμου που γράφει Φρανκφούρτη - Aθήνα, 1η Iουνίου 2010. Ίσως ο κ. Παπανδρέου να τον ήθελε στο πλευρό του από την αρχή της κυβερνητικής προσπάθειας. O κ. Παπαδήμος, όμως, δεν θα εγκατέλειπε τη θέση του πριν από τη λήξη της θητείας του. Έτσι κι αλλιώς αυτές οι πρακτικές σ’ αυτό το επίπεδο δεν συνηθίζονται.
Όσοι τον γνωρίζουν καλά λένε ότι η έννοια της προσφοράς είναι κομμάτι του χαρακτήρα και της ζωής του. Ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αρνηθεί την πρόσκληση για προσφορά στη χώρα του. Kαι ότι δεν θα υπολογίσει ούτε το προσωπικό κόστος ούτε το ενδεχόμενο αποτυχίας και διατάραξης της... υστεροφημίας του. Oύτε καν ότι οι αποδοχές του θα απέχουν πολύ από τα περίπου 290.000 ευρώ που λαμβάνει σήμερα ετησίως.
H Eλλάδα δίνει σήμερα τη μάχη της αξιοπιστίας. Eκεί εντοπίστηκε το μεγαλύτερο έλλειμμα. Kαι θα χρειαστεί όλες τις ικανές, έμπειρες και έντιμες δυνάμεις της. O τραπεζίτης με το πτυχίο Φυσικής, τα μεταπτυχιακά στη Mηχανολογία και το διδακτορικό στην Oικονομία από το MIT, τη θητεία στο Kολούμπια, στο Πανεπιστήμιο Aθηνών, στην Oμοσπονδιακή Tράπεζα των HΠA και την Eυρωπαϊκή Tράπεζα, είναι μια από αυτές τις δυνάμεις. Eπιπλέον, είναι μια δύναμη ήρεμη, αθόρυβη και σεμνή.
Γι’ αυτό ας μην τον αναζητήσει κανείς στις κοσμικές στήλες. Πιο πιθανό είναι να τον βρει σε μια έκθεση ζωγραφικής μαζί με την ζωγράφο σύζυγό του ή στο σπίτι του Bασίλη Pάπανου, προέδρου της Eθνικής Tράπεζας, στην Kω. Aρκεί τον Iούνιο να δηλώσει “παρών” στην Aθήνα. Kαι να είναι έτοιμος και πάλι να πληγωθεί -από την πατρίδα του.»
Στη συνέχεια παραθέτω αποσπάσματα από το βιβλίο μου «Σοφοκλέους Καζίνο» (Διατίθεται δωρεάν από την ιστοσελίδα μου www.seferou.net).
«-Το καλοκαίρι του 1999, η μετοχή της Τραπέζης της Ελλάδος είχε παρουσιάσει περίεργη, κατά πολλούς ύποπτη, συμπεριφορά στο ταμπλό της Σοφοκλέους. Η ύποπτη αυτή συμπεριφορά περιγράφηκε πολύ γλαφυρά από τους δημοσιογράφους Γιάννη Αγγελή και Βασίλη Γεώργα, στην "Ε", στις 11/08/1999.
Παραθέτω χαρακτηριστικά αποσπάσματα του άρθρου με τίτλο "Tι κρύβει το ράλι της Tράπεζας Eλλάδος", και… αμαρτίαν ουκ έχω:
"Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά, λέει η παροιμία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η ποσότητα του καπνού που αναθρώσκει, δικαιολογείται πάντα από την ένταση της φωτιάς που τον γεννά...
Στην περίπτωση όμως της τιμής της μετοχής της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία έχει ξεπεράσει τις 160.000 δραχμές, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 350% από τις αρχές του χρόνου (160% σε 12 ημέρες), έχουν δημιουργηθεί ερωτήματα όσον αφορά τη σχέση του 'καπνού' και της 'φωτιάς'.(…)
(…) H άνοδος αυτή σημειώνεται με ελάχιστο όγκο συναλλαγών, ο οποίος σπάνια ξεπερνά τα 3.000 τεμάχια ημερησίως, σε σύνολο 2.979.733 μετοχών. (…)
Πάντως στη χρηματιστηριακή αγορά, πέραν των διαφόρων 'σεναρίων' που ακούγονται τις τελευταίες ημέρες, οι πληροφορίες θέλουν δέκα τουλάχιστον γνωστά πρόσωπα του εγχώριου επιχειρηματικού κόσμου, οι οποίοι είναι 'παλιοί' μέτοχοι της ΤτΕ, να 'παίζουν' τη μετοχή σε μια προσπάθεια να 'εξισορροπήσουν', όπως ισχυρίζονται, την τιμή της με τις υπόλοιπες μετοχές του τραπεζικού κλάδου.
Tριετής 'προσπάθεια'.
Παλαιοί επαγγελματίες του χώρου θυμούνται τους 'γνωστούς-αγνώστους' πιστούς 'φίλους' της μετοχής της ΤτΕ να συγκεντρώνουν σταδιακά κατά την τελευταία τριετία τα χαρτιά από την αγορά σε τιμές ιδιαίτερα ελκυστικές για τα σημερινά επίπεδα.(…)
Έτσι, έπειτα από ένα ιδιαίτερα μεγάλο διάστημα κατά το οποίο η μετοχή της ΤτΕ βρισκόταν στα επίπεδα των 60.000-65.000 δρχ. με όχι περισσότερα από 2.000 τεμάχια να αλλάζουν χέρια καθημερινά, 'ξημέρωσε' η 26η Ιουλίου, οπότε ξαφνικά και δίχως να συντρέχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος το χαρτί βρέθηκε στο πλαφόν της ανώτατης ημερήσιας ανόδου, δίχως μάλιστα να έχει 'ξεκολλήσει' από εκεί μέχρι και το τέλος της χθεσινής συνεδρίασης.
Το πού θα καταλήξει αυτό το ανοδικό και σίγουρα αξιοπρόσεκτο ράλι, μόνο ο “Θεός” της Σοφοκλέους μπορεί να ξέρει, άντε και μερικοί άλλοι...»
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, ανώτατος διοικητικός παράγοντας της ΤτΕ, από τον οποίο η "Ε" ζήτησε να σχολιάσει την εξέλιξη της τιμής της μετοχής της τράπεζας, επιβεβαίωσε ότι η διοίκηση παρακολουθούσε την τιμή της μετοχής, δηλώνοντας: "Δεν μπορούμε πάντως να πούμε ότι έχουμε ενδείξεις ότι παίζονται κάποια παιχνίδια με την τιμή της μετοχής".
Είναι περίεργο, όμως, πώς θα μπορούσαν να παίζονται ύποπτα παιχνίδια κάτω από τη μύτη του αξιότιμου κ. Λουκά Παπαδήμου! Δεν νομίζετε; Πάντως, απ’ ό,τι ξέρω, η μετοχή της Τραπέζης της Ελλάδος δεν μπήκε ποτέ υπό "επιτήρηση”. Σιγά που θα έμπαινε!
-Την Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 1999, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, σε άρθρο της με τίτλο "SOS Παπαδήμου προς επενδυτές", κατ’ αποκλειστικότητα δημοσίευσε βαρυσήμαντες δηλώσεις του κ. Λουκά Παπαδήμου, που αποτέλεσαν και την αφορμή για την αρχή της πτώσης του ΧΑΑ. Με τις δηλώσεις αυτές ο κ. Παπαδήμος προσπάθησε να νίψει τας χείρας του από τη ληστεία που συντελούνταν στη Σοφοκλέους. Ήταν όμως πολύ αργά, και καμία δήλωση δεν μπορούσε πλέον να τον απαλλάξει των δικών του ευθυνών. (Σημειωτέον ότι την προηγουμένη είχαν γίνει δηλώσεις του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, κ. Θ. Καρατζά, με τις οποίες και εκείνος προειδοποιούσε το επενδυτικό κοινό για τις υπερβολές που διαμορφώνονταν στις λεγόμενες περιφερειακές μετοχές.)
Ο κ. Παπαδήμος επισήμανε ότι "κατά τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μια διευρυνόμενη αναντιστοιχία μεταξύ της αύξησης των τιμών των μετοχών πολλών επιχειρήσεων και της προσδοκώμενης ανόδου της κερδοφορίας τους κατά τα επόμενα έτη. Οι τιμές πολλών μετοχών, σε σχέση με τα πρόσφατα και ορθολογικώς προσδοκώμενα επιχειρηματικά κέρδη, έχουν διαμορφωθεί σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, συγκρινόμενα με τις αντίστοιχες σχέσεις χρηματιστηριακών τιμών και επιχειρηματικών κερδών που έχουν διαμορφωθεί στις κεφαλαιαγορές άλλων χωρών."
Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τη δήλωση αυτή. Κατ’ αρχήν είναι διατυπωμένη αρκετά αόριστα. Το «κατά τους τελευταίους μήνες»σημαίνει ότι το πρόβλημα ήταν παλιό και απλά ο κ. Παπαδήμος καθυστέρησε πολύ να επισημάνει τους κινδύνους στους μικροεπενδυτές. Όπως όμως απέδειξαν οι θλιβερές εξελίξεις, το ΧΑΑ ήταν υπερτιμημένο ήδη από τα τέλη του 1998, αλλά όλοι οι αρμόδιοι ντοπάριζαν τους μικροεπενδυτές μιλώντας για ακόμη καλύτερες μέρες. (…)
Επιπλέον, ο κ. Διοικητής μίλησε για μετοχές πολλών επιχειρήσεων, που σημαίνει ότι κατά την άποψή του το πρόβλημα το είχαν πολλές, αλλά όχι όλες. Και βέβαια, το μυαλό όλων πήγαινε στις μετοχές της λεγόμενης"περιφέρειας", δηλαδή τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στις επόμενες δηλώσεις του αυτό θα διευκρινιζόταν ακόμη καλύτερα και θα γινόταν σαφές ότι η παρέμβαση του κ. Παπαδήμου ήταν εκ του πονηρού και είχε στόχο να στρέψει τους επενδυτές προς τα λεγόμενα blue chips (παλαιά τζάκια). Είχε ήδη ξεσπάσει ένας αμείλικτος πόλεμος μεταξύ των παλαιών και νέων τζακιών και φαίνεται πως ο κ. Παπαδήμος δεχόταν πιέσεις για να παρέμβει.
Είπε λοιπόν στη συνέχεια: "Ιδιαίτερα προβληματίζει το γεγονός ότι κατά τους τελευταίους μήνες έχει σημειωθεί μεγάλη άνοδος των τιμών των μετοχών εταιρειών με περιορισμένα ή και ανύπαρκτα κέρδη, χωρίς αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία και με αβέβαιες οικονομικές προοπτικές. Η εξέλιξη αυτή δεν μπορεί παρά ν’ αντικατοπτρίζει ελλιπή ή λανθασμένη πληροφόρηση και άγνοια των κινδύνων που αντιμετωπίζονται."
Ας σταθούμε λίγο και σ’ αυτή τη δήλωση. Μήπως η μεγάλη άνοδος των τιμών κάποιων μετοχών δεν οφειλόταν σε φυσιολογική αυξημένη ζήτηση αλλά σε χειραγώγηση και σε παιχνίδια αδίστακτων κερδοσκόπων με τη διασπορά ψευδών ειδήσεων; Και γιατί δεν καταδίκασε το γεγονός αυτό ο κ. Παπαδήμος; Μήπως για να μη θίξει, π.χ., τον κ. Καρατζά της Εθνικής, για το άγριο κερδοσκοπικό παιχνίδι που είχε στηθεί με τη μετοχή των Γενικών Αποθηκών – μιας χρεοκοπημένης θυγατρικής της Εθνικής Τράπεζας – η οποία είχε ανέβει κατά 389,65% στο διάστημα 2 Αυγούστου 17 Σεπτεμβρίου;
Αλλά ο κ. Διοικητής επέπεσε και σε ένα άλλο ολίσθημα, όταν αναφέρθηκε σ’ αυτούς που αγόρασαν τίτλους με δανεικά. Είπε χαρακτηριστικά: "Όταν όμως διαφανεί η πραγματικότητα, οι τιμές προσαρμόζονται απότομα και οι οικονομικές συνέπειες μπορεί να είναι επώδυνες, ιδίως για όσους τελευταίοι εισήλθαν στην αγορά, λίγο πριν επικρατήσει η οικονομική λογική και απέκτησαν τους μετοχικούς τίτλους όχι με ίδια, αλλά με δανειακά κεφάλαια". Νάτος λοιπόν ο διαπρύσιος κήρυκας της οικονομικής λογικής, κ Λ. Παπαδήμος! Είναι ο ίδιος που, ίσως κάτω από πίεση της κυβέρνησης, μια εβδομάδα αργότερα αύξησε το όριο δανειοδότησης για αγορά τίτλων από 5 σε 15 εκατομμύρια δραχμές για να πάρει κι άλλο κόσμο στο λαιμό του!
Βέβαια ο κ. Παπαδήμος φρόντισε ώστε να μην το βάλουν στα πόδια και εγκαταλείψουν το ΧΑΑ όσοι θα έπαιρναν στα σοβαρά τις δηλώσεις του. Είπε ότι "όσοι επενδύουν ορθολογικά λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα των εταιρειών και δεν επηρεάζονται από φήμες και προσδοκίες χωρίς αντίκρισμα, μπορούν να προσδοκούν ικανοποιητικές αποδόσεις μεσοπρόθεσμα οι οποίες συναρτώνται και με τις διεθνείς προοπτικές της ελληνικής οικονομίας."
Ιδού η πλάνη και η παραπλάνηση των μικροεπενδυτών από το στόμα του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος! Από ποιες λοιπόν μετοχές θα προσδοκούσαν ικανοποιητικές αποδόσεις οι “συνετοί” μικροεπενδυτές; Απότις Τράπεζες, τα υποτιθέμενα “ρετιρέ” της ελληνικής οικονομίας, των οποίων ο δείκτης από 11.351,98 μονάδες που είχε κλείσει την εβδομάδα εκείνη, θα καταποντιζόταν στις 2.077,99 (-81,69%) στις 12 Μαρτίου του 2003, και για τις οποίες ο διεθνής οίκος UBS θα έλεγε («Η», 11/03/2003) ότι αποτελούσαν τον “αδύναμο κρίκο” της ελληνικής αγοράς;
Κι όλα αυτά συναρτώνται, είπε ο κ. Διοικητής, με τις διεθνείς προοπτικές της ελληνικής οικονομίας! Και για τη συνεισφορά του σ’ αυτές τις προοπτικές, που υποτίθεται ότι ήταν λαμπρές, ο κ. Παπαδήμος ανταμείφτηκε αργότερα και επελέγη αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας! Αλλά ο κ. Παπαδήμος σε καμία περίπτωση δεν λαμβάνει άφεση αμαρτιών με το καινούργιο του πόστο.
Στη συνείδηση των καμένων μικροεπενδυτών, αλλά και του συνόλου των Ελλήνων που υφίστανται τις οδυνηρές συνέπειες της αποτυχημένης οικονομικής πολιτικής και του ιδίου, θα είναι πάντα ένοχος. Τώρα, αν είναι ο τρίτος κατά σειράν ένοχος, μετά τον κ. Σημίτη και τον κ. Παπαντωνίου είναι μια μικρή λεπτομέρεια. Και οι τρεις μαζί πάντως θα καταταγούν στην ιστορία ως το μοιραίο τρίο που οδήγησε την οικονομία της Ελλάδας στην ύφεση, παρ’ όλο τον πακτωλό των κοινοτικών κονδυλίων και την οικονομική αφαίμαξη του κοσμάκη μέσω του Χρηματιστηρίου.»
Αυτά τα λίγα για τον αξιότιμο κύριο Παπαδήμο, και καλώς να τον δεχτούμε. Είμαι σίγουρη ότι στα 10 χρόνια που πέρασαν από τότε κάτι θα έχει μάθει από τα λάθη του και πως θα επιδιώξει, αν μη τι άλλο, να εξιλεωθεί για τη συνεισφορά του στη μεγαλύτερη ληστρική ανακατανομή πλούτου του 1998-2001 μέσω του ΧΑΑ, προσφέροντας επιτέλους καλύτερες υπηρεσίες στη χώρα μας, σε τούτη την κρισιμότατη περίοδο που διέρχεται.
Μαρία Σεφέρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου